1. Vài nét về chùa Bổ Đà

Chùa Bổ Đà hay còn gọi là chùa Bổ hay Tứ Ân Tự, là một trong những ngôi chùa cổ linh thiêng bậc nhất của tỉnh Bắc Giang, tọa lạc trên núi Phượng Hoàng thuộc xã Tiên Sơn, huyện Việt Yên. Chùa được xây dựng từ thời Lý và trùng tu vào thời Lê Trung Hưng, là một trung tâm Phật giáo quan trọng của dòng thiền Trúc Lâm Yên Tử nên từng nét kiến trúc và không gian xung quanh chùa đều có sự liên kết chặt chẽ tạo không gian thanh tịnh, trầm mặc. Đặc biệt, chùa còn lưu giữ bộ mộc bản kinh Phật cổ nhất Việt Nam, có niên đại hàng trăm năm, được xem là kho tàng kinh điển quan trọng của dòng thiền Trúc Lâm Yên Tử. Bộ mộc bản này là cách chế tác hoàn toàn thủ công, với từng nét chữ Hán – Nôm được khắc tỉ mỉ, sắc nét trên bề mặt gỗ, thể hiện trình độ điêu khắc và thư pháp tinh xảo của các cao tăng xưa. Nội dung bộ kinh ghi chép toàn bộ giáo lý nhà Phật, lịch sử hình thành và phát triển của Phật giáo Trúc Lâm, cùng những lời dạy về đạo đức, nhân sinh và triết lý sống. Với nét đẹp kiến trúc và giá trị lịch sử đặc biệt, nơi đây chắc chắn là điểm đến du lịch tâm linh lý tưởng cho chuyến du lịch Bắc Giang của du khách đó. 

2. Nên tới chùa Bổ Đà vào thời gian nào

Du khách có thể ghé thăm chùa Bổ Đà vào bất kỳ thời điểm nào trong năm, nhưng để tận hưởng trọn vẹn vẻ đẹp cũng như tham gia các hoạt động văn hóa, tâm linh tại đây, bạn nên tới vào những thời điểm sau:

• Mùa xuân (tháng 1 đến tháng 3 âm lịch): Vào mùa xuân, cảnh quan chùa cũng trở nên tươi đẹp hơn với cây cối đâm chồi, hoa lá khoe sắc, tạo nên không gian thanh tịnh và bình yên. Ngoài ra, du khách sẽ có cơ hội chiêm bái, cầu bình an, may mắn đầu năm và tham gia nhiều hoạt động vui chơi thú vị. 

• Mùa thu (tháng 9 - tháng 11): Đây là thời điểm lý tưởng nhất để du khách ghé thăm chùa Bổ Đà, tận hưởng không khí mát mẻ, trong lành, thanh tịnh giữa không gian thơ mộng, tĩnh lặng của chùa. 

Ngoài hai thời điểm trên, chùa Bổ Đà cũng là điểm đến lý tưởng vào những ngày cuối tuần hay các dịp nghỉ lễ ngắn ngày để thư giãn tâm hồn, tìm lại sự bình yên và chiêm nghiệm những giá trị văn hóa, tâm linh đặc sắc của vùng đất Bắc Giang.

3. Những nét đẹp kiến trúc đặc biệt của chùa Bổ Đà

Lối kiến trúc “nội thông ngoại bế” độc đáo

Một trong những nét đẹp kiến trúc đặc biệt tại chùa Bổ Đà chính là lối kiến trúc “nội thông ngoại bế”, tạo nên sự khác biệt hoàn toàn so với nhiều ngôi chùa truyền thống khác ở Việt Nam. Xây dựng theo lối kiến trúc này nên bên trong chùa được kết nối chặt chẽ giữa các hạng mục, nhưng bên ngoài lại được bao bọc kín đáo, tách biệt hoàn toàn với thế giới bên ngoài tạo sự yên bình, thanh tịnh và tĩnh lặng ngay lập tức khi du khách vừa bước qua cửa Tam quan. Ngoài ra, những gian nhà , hành lang và sân trong được sắp xếp theo trục đối xứng, tạo thành một tổng thể hài hòa, giúp các khu vực trong chùa có sự liên kết chặt chẽ, thuận tiện cho việc tu hành và sinh hoạt của các tăng ni. Đặc biệt, hệ thống tường đất nện dày bao quanh chùa không chỉ mang đến cảm giác vững chắc, bề thế mà còn giúp cách nhiệt, giữ cho không gian bên trong luôn mát mẻ vào mùa hè và ấm áp vào mùa đông. Xây dựng theo kiến trúc đặc biệt này góp phần thể hiện tư tưởng thiền tịnh của Phật giáo, giúp người tu hành có không gian yên tĩnh để chiêm nghiệm giáo lý, tránh xa những xô bồ của cuộc sống bên ngoài. Chính sự kết hợp giữa yếu tố tâm linh, phong thủy và công năng sử dụng, kiến trúc “nội thông ngoại bế” không chỉ làm nên vẻ đẹp độc đáo của chùa Bổ Đà mà còn khẳng định giá trị văn hóa, lịch sử và tâm linh sâu sắc của ngôi chùa cổ kính này.

Vườn tháp lớn nhất Việt Nam

Một trong những nét kiến trúc đặc sắc nhất của chùa Bổ Đà chính là vườn tháp cổ lớn nhất Việt Nam, nơi lưu giữ xá lợi và tro cốt của các vị cao tăng thuộc dòng thiền Trúc Lâm Yên Tử. Nằm trên sườn đồi thoai thoải ngay trong khuôn viên chùa, du khách có thể tham quan, khám phá một quần thể kiến trúc tâm linh vô cùng độc đáo với hơn 110 ngôi tháp mộ có kích thước và kiểu dáng khác nhau. Các ngôi tháp được xây dựng bằng gạch nung thủ công, phủ rêu phong theo thời gian nhưng không thể mờ đi những họa tiết điêu khắc tinh xảo, tên tuổi, công đức của các vị sư tổ đã viên tịch, đồng thời thể hiện sự tôn kính đối với các bậc tiền bối tu hành. Điều đặc biệt là khu vườn tháp được bố trí theo nguyên tắc phong thủy nghiêm ngặt, tạo nên một tổng thể hài hòa, giúp cân bằng năng lượng giữa đất trời và con người. Chính vì vậy, khi tới đây, bạn có thể cảm nhận được không gian tĩnh lặng, trang nghiêm, nơi mỗi cơn gió thổi qua đều mang theo hơi thở trầm mặc của lịch sử và thời gian. Với vẻ đẹp và những giá trị văn hóa, lịch sử đáng quý, vườn tháp này chính là một di sản kiến trúc – văn hóa vô giá, minh chứng cho lịch sử phát triển của Phật giáo Trúc Lâm tại Việt Nam.

Khuôn viên giản dị, hòa cùng thiên nhiên

Chùa Bổ Đà không mang vẻ nguy nga, đồ sộ như nhiều ngôi chùa khác mà thu hút nhiều du khách bởi vẻ tĩnh lặng cùng khuôn viên giản dị, hài hòa cùng thiên nhiên vô cùng thanh bình. toàn bộ chùa được xây dựng dựa theo địa thế tự nhiên của núi Phượng Hoàng, không phá vỡ cảnh quan mà khéo léo hòa mình vào môi trường xung quanh. Ngoài ra, những con đường lát gạch cổ rêu phong uốn lượn, dẫn lối qua những khu vườn xanh mướt, tạo cảm giác như lạc vào một chốn thiền môn tĩnh lặng giữa đại ngàn. Bên cạnh đó, những cây cổ thụ hàng trăm năm tuổi tỏa bóng mát, đan xen cùng những rặng tre trúc, tạo nên một khung cảnh vừa cổ kính, vừa thanh thoát tại khuôn viên chùa cũng góp phần tạo nên điểm dừng chân lý tưởng cho du khách tới thăm chùa. Đặc biệt, chùa còn có những hồ nước nhỏ, giếng cổ, không chỉ giúp điều hòa không khí mà còn mang ý nghĩa phong thủy sâu sắc, tượng trưng cho sự thanh tịnh, trường tồn. Tất cả những góc khuôn viên tuyệt đẹp đó kết hợp tạo nên vẻ đẹp nổi bật cho một điểm đến du lịch tâm linh nổi tiếng tại Bắc Giang. 

4. Trải nghiệm ý nghĩa tại chùa Bổ Đà

Vãn cảnh chùa, cầu nguyện bình an

Bước chân vào chùa Bổ Đà, du khách sẽ cảm nhận ngay bầu không khí trầm mặc, thanh tịnh giữa không gian thiên nhiên yên bình, nơi từng viên gạch cổ, từng bức tường đất nện mang đậm dấu ấn thời gian. Ngoài ra, chùa không chỉ là nơi thờ Phật mà còn là chốn tâm linh linh thiêng, nơi người hành hương tìm về để cầu nguyện bình an, sức khỏe và may mắn cho bản thân và gia đình. Khi thắp nén nhang trước những pho tượng Phật uy nghiêm, lắng nghe tiếng chuông chùa ngân vang trong không gian tĩnh mịch, du khách sẽ cảm nhận được sự an nhiên trong tâm hồn, gác lại mọi bộn bề của cuộc sống. Đặc biệt, bạn nên ghé thăm vườn tháp – nơi lưu giữ xá lợi của hơn 110 vị cao tăng – là điểm đến linh thiêng, giúp mỗi người chiêm nghiệm về vô thường, tu tâm và hành thiện, từ đó tìm thấy sự cân bằng, thư thái trong cuộc sống.

Tìm hiểu bộ mộc bản kinh Phật cổ quý giá

Một trong những di sản vô giá tại chùa Bổ Đà mà du khách không thể bỏ lỡ chính là bộ mộc bản kinh Phật cổ quý giá, được lưu giữ cẩn thận trong khu vực đặc biệt của chùa. Điều đặc biệt là tất cả các bản mộc này đều được khắc thủ công, từng nét chữ Hán – Nôm đều sắc nét, tinh xảo, thể hiện tay nghề điêu khắc đỉnh cao của các bậc tiền nhân. Khi tận mắt chiêm ngưỡng 2.000 bản khắc trên gỗ thị có tuổi đời hàng trăm năm nhưng vẫn còn nguyên vẹn này, du khách không chỉ thán phục trước tinh hoa văn hóa Việt Nam mà còn hiểu thêm về tư tưởng, đạo lý mà Phật giáo đã gìn giữ và truyền bá qua bao thế hệ.

Check in cùng khuôn viên chùa tuyệt đẹp

Không chỉ là điểm đến tâm linh linh thiêng, chùa Bổ Đà còn sở hữu khuôn viên tuyệt đẹp, mang vẻ hoài cổ, bình dị mà đầy cuốn hút, tạo điều kiện để du khách có thể check in, lưu lại những bức ảnh tuyệt đẹp. Bạn có thể lựa chọn những khung nền từ những con đường lát gạch cổ, những bức tường đất nện rêu phong, vườn tháp – quần thể tháp mộ lớn nhất Việt Nam,... tất cả hứa hẹn góp phần tạo nên những bức ảnh huyền bí, trang nghiêm nhưng đậm nét thiền tịnh cho du khách. 

Tham gia lễ hội chùa Bổ Đà truyền thống

Nếu đến chùa Bổ Đà vào tháng 2 âm lịch, du khách sẽ có cơ hội hòa mình vào lễ hội chùa Bổ Đà truyền thống, một trong những sự kiện văn hóa – tâm linh quan trọng nhất của tỉnh Bắc Giang, với nhiều nghi lễ trang trọng như rước kiệu, dâng hương, tụng kinh cầu an, giúp du khách hiểu rõ hơn về tín ngưỡng Phật giáo và truyền thống văn hóa của vùng Kinh Bắc. Ngoài các nghi lễ chính, lễ hội còn có nhiều hoạt động văn hóa đặc sắc như hát quan họ trên thuyền, chọi gà, đấu vật, kéo co, thu hút đông đảo người dân và du khách thập phương. Đặc biệt, đây còn là dịp để trải nghiệm những nét đặc trưng của ẩm thực địa phương, với những món ăn truyền thống như bánh đa Kế, xôi ngũ sắc, gà đồi nướng, cá suối nướng. Không chỉ mang giá trị tâm linh, lễ hội chùa Bổ Đà còn là nơi để du khách cảm nhận không khí rộn ràng, ấm áp của một lễ hội vùng quê Bắc Bộ, nơi mà tín ngưỡng và văn hóa hòa quyện trong từng nếp sống của người dân địa phương.

5. Lưu ý gì khi tới chùa Bổ Đà

Để chuyến du lịch tới chùa Bổ Đà được trọn vẹn, du khách nên lưu ý một số điều sau đây:

• Chuẩn bị trang phục phù hợp, lịch sử chốn thiền môn
• Giữ gìn trật tự, nói chuyện nhỏ nhẹ
• Không tự ý chạm vào tượng Phật và hiện vật cổ
• Đi lại cẩn thận, đặc biệt trong vườn tháp
• Tôn trọng không gian tu hành của nhà sư

Chuyến du lịch tới chùa Bổ Đà là một trong những chuyến đi đáng nhớ nhất trong hành trình khám phá vẻ đẹp Bắc Giang của mỗi du khách. Nếu có dịp, bạn đừng bỏ lỡ địa điểm này nhé!