Sở hữu lối kiến trúc cổ xưa, chùa Keo được đánh giá là ngôi chùa đẹp bậc nhất trong hệ thống chùa chiền Việt Nam. Nếu có dịp ghé thăm Thái Bình, đừng bỏ lỡ điểm đến tuyệt vời này nhé!

Định vị tọa độ chùa Keo

Chùa Keo thuộc địa phận xã Duy Nhất, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình, cách trung tâm Thủ đô Hà Nội khoảng 100 km nên việc tìm kiếm địa chỉ gần như không có bất cứ khó khăn nào cho team mê xê dịch. Theo lịch sử ghi lại, chùa được xây dựng vào thời Lê, từ năm 1630 - 1632, có tên gọi khác là Thần Quang Tự, thờ Phật và thờ Đại sư Không Lộ - người có công xây dựng chùa. 

Nét độc đáo trong kiến trúc của ngôi chùa cổ đẹp bậc nhất Việt Nam

Trải qua gần 4 thế kỷ, dù thời gian và lịch sử với biết bao biến động nhưng chùa Keo vẫn vững vàng trước mọi biến cố. Công trình tâm linh này là một trong số ít những ngôi chùa cổ ở Việt Nam còn lưu giữ được hầu như nguyên vẹn kiến trúc xưa.

Chùa Keo được xây dựng theo lối kiến trúc “Nội công ngoại quốc”. Phong cách kiến trúc này có hình chữ Quốc bên ngoài và hình chữ Công bên trong, rất đặc trưng của kiến trúc chùa chiền Việt Nam. Đến thăm chùa, bạn sẽ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp vượt thời gian của ngôi chùa cổ thanh tịnh, độc, lạ và cảm nhận rõ ràng sự thư thái trong tâm hồn.

Khi xây dựng, khuôn viên chùa có diện tích rộng lớn lên đến 58.000 m2, gồm 21 công trình với 127 gian. Tính đến thời điểm hiện tại, toàn bộ kiến trúc chùa Keo còn 17 công trình chính như: Tam quan, chùa Phật, điện Thánh, gác chuông, khu hành lang và khu tăng xá, hồ nước lớn... Đây cũng là ngôi chùa cổ có số lượng gian nhiều nhất còn lại đến nay và là một phức hợp kiến trúc đa dạng, bố cục chặt chẽ nhất trong tất cả các kiến trúc Phật giáo Việt Nam. Nhìn từ trên cao, độ cao mái, độ xòe rộng cao thấp khác nhau của các công trình chùa Keo như một “lớp sóng cồn”.

Đến thăm chùa Keo, bạn sẽ được lần lượt khám phá các hạng mục chính trong chùa như: khu thờ Phật, khu thờ đức Dương Không Lộ - vị đại sư thời nhà Lý và gác chuông 3 tầng nguy nga bề thế. Ngoài ra, nhà chùa còn xây dựng thêm nhiều gian rộng rãi để Phật tử và du khách nghỉ chân.

Nguyên vật liệu chủ yếu dùng để xây dựng chùa, đó là: Gỗ lim, gạch ngói và đá. Bạn sẽ thấy công trình này không sử dụng đinh tán mà chỉ dùng mộng gỗ ghép lại với nhau. Trên các cột đỡ còn được chạm khắc thêm nhiều chi tiết hoàn mỹ và tinh xảo. Nét độc đáo trong không gian kiến trúc chùa Keo được coi là một công trình mẫu mực có tính truyền thống và tiêu biểu cho kiến trúc cổ Việt Nam thời Hậu Lê.

Trong quần thể kiến trúc chùa Keo, công trình kiến trúc có giá trị văn hóa, nghệ thuật bậc nhất là gác chuông bằng gỗ. Được dựng trên một nền gạch xây vuông vắn, gác chuông cao 11,04 m gồm 3 tầng mái, kết cấu bằng những con sơn chồng lên nhau. Bộ khung gác chuông làm bằng gỗ liên kết với nhau bằng mộng ngậm, nâng bổng 12 mái ngói với 12 đao loan uốn cong dáng vẻ thanh thoát, nhẹ nhàng.

Ngày nay, chùa Keo còn bảo lưu được hàng trăm tượng pháp và đồ tế thời Lê. Đây là nơi lưu giữ nhiều giá trị về mặt lịch sử, kiến trúc và mỹ thuật đỉnh cao đầu thế kỷ XVII. Công trình này được xếp hạng là Di tích quốc gia đặc biệt vào năm 2012. Đến năm 2017, lễ hội chùa Keo tiếp tục được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Lễ hội độc đáo có một không hai

Để khám phá chùa Keo trọn vẹn hơn, bạn nên tới đây vào những ngày hội truyền thống hay những ngày đầu năm mới bởi thời điểm này là lúc khách thập phương tìm đến chùa hành hương nhiều nhất trong năm.

Lễ hội mùa xuân diễn ra vào mồng 4 tháng Giêng hàng năm, đây vừa là lễ hội nông nghiệp vừa là lễ hội thi tài gắn với sinh hoạt truyền thống của người dân địa phương. Bạn cũng có thể ghé thăm chùa Keo vào các ngày 13, 14, 15 tháng 9 âm lịch để tham dự hội thu mang đậm tính chất của một lễ hội lịch sử vô cùng thú vị. Hiện lễ hội chùa Keo còn bảo lưu nguyên vẹn nhiều nghi thức truyền thống như: khai chỉ mở cửa đền Thánh, tế lễ Phật thánh trong nội tự chùa, rước kiệu Đức thánh... Nghi lễ rước kiệu Đức thánh tại lễ hội chùa Keo là một nghi lễ được tổ chức kỳ công, hoành tráng nhất trong các lễ hội của khu vực Bắc Bộ nhằm tái hiện lại cuộc kinh lý của Thiền sư Không Lộ lên kinh đô chữa bệnh cho vua Lý Thánh Tông và diễn tả lại cuộc đời của ngài. Nghi lễ mang tính tôn giáo đặc trưng nhưng mang đậm sắc thái sinh hoạt văn hóa dân gian của đất và người Thái Bình. Qua các nghi lễ đó, nhân dân cầu mong thánh thần phù hộ, che chở cho mùa màng bội thu, cuộc sống an khang thịnh vượng.

Bên cạnh đó, các trò chơi dân gian, các hoạt động truyền thống, các cuộc thi nấu cơm, thi ném pháo, biểu diễn nghệ thuật chèo, quan họ,… Tất cả điều này sẽ mang đến những trải nghiệm đáng nhớ cho bạn.

Nếu có dịp tới đây chiêm bái, bạn đừng quên “thu hoạch” về cho mình một album ảnh đẹp bởi góc nào ở chùa Keo cũng xuất sắc hết cả. Chúc bạn có chuyến du lịch ý nghĩa và trọn vẹn tại “quê hương năm tấn” nhé!