Tạp chí "National Geographic" bình chọn top 20 công trình kiến trúc chùa đẹp nhất thế giới. Trong đó, 2 điểm đến nổi tiếng của Việt Nam ở Hà Nội và Hồ Chí Minh được vinh danh có mặt trong danh sách này  theo thứ tự 9 và 11.

1. Chùa cẩm thạch Wat Benchamabophit (Thái Lan) 

Chùa Wat Benchamabophit tọa lạc tại thủ đô Bangkok (Thái Lan)được hoàn thành vào năm 1911 và được xây dựng hoàn toàn bằng đá cẩm thạch Carrara nhập khẩu từ Ý. Ngôi chùa được  đánh giá là một trong những ngôi chùa tráng lệ nhất của Thái Lan. Phòng trưng bày đền thờ có 52 bức tượng Phật trên các cột riêng lẻ, nơi thể hiện sự đa dạng của các biểu tượng Phật từ các thời điểm và địa điểm khác nhau.

Chùa Wat Benchamabophit với tông màu đỏ, vàng, trắng làm chủ đạo

2. Thánh địa Phật giáo Bagan (Myanma)

Thánh địa Phật giáo Bagan nằm ở vùng đồng bằng trung tâm Myanmar, là nơi có khoảng hơn 10.000 ngôi chùa tháp Phật giáo được xây dựng trong khoảng diện tích 100 km vuông dưới triều đại Pagan. Trải qua chiến tranh, đến ngày chỉ còn hơn 2.000 ngôi chùa và đền đài còn tồn tại từ Dhammayangyi - ngôi đền lớn nhất Bagan, đến Shwezigon - ngôi đền mạ vàng đầu tiên ở Myanmar.

Thánh địa Bagan với hơn 2000 đền tháp còn tồn tại cho đến ngày nay

3. Chùa Seiganto-ji (Nhật Bản)

Chùa Seiganto-ji tọa lạc tại tỉnh Wakayama, cao 3 tầng được xây dựng cạnh thác Nachi 133m -  thác nước đơn có dòng chảy không bị gián đoạn cao nhất Nhật Bản. Chùa Seiganto-ji được cho là thành lập vào đầu thế kỷ thứ 5 bởi một nhà sư từ Ấn Độ, là một phần trong di sản thế giới “Con đường hành hương và thánh địa vùng núi Kii” được UNESCO công nhận năm 2004.

Không gian đẹp đến ngỡ ngàng tại chùa Seiganto-ji

4. Chùa Trắng Wat Rong Khun (Thái Lan)

Được thành lập vào năm 1997, chùa Trắng Wat Rong Khun phía bắc Thái Lan được thiết kế và tài trợ hoàn toàn bởi họa sĩ người Thái Chalermchai Kositpipat. Ngôi chùa được kết hợp một cách hoàn hảo giữa lối kiến trúc Thái cổ điển với phong cách siêu thực.Ngôi chùa chỉ toàn màu trắng biểu trưng cho sự tinh khiết của Đức Phật. Mặc dù có sự tinh tế hiện đại của một ngôi chùa hiện đại nhưng du khách cần ăn mặc và cư xử phù hợp khi vào chốn tâm linh.

Chùa Trắng Wat Rong Khun là một kiệt tác nghệ thuật

5. Tu viện Paro Taktsang (Bhutan)

Tu viện Paro Taktsang là một trong những nơi linh thiêng nhất ở Bhutan, thường được gọi là Tu viện Taktsang Palphug, tên tiếng Anh là Tiger’s Nest Monastery (Tu viện Hang cọp). Quần thể được xây dựng vào năm 1692, xung quanh hang động Taktsang Senge Samdup, nơi tương truyền rằng Guru Padmasambhava đã ngồi thiền trong ba năm, ba tháng, ba tuần, ba ngày ba giờ vào thế kỷ thứ 8. Ông được xem là người khai sinh ra Phật giáo Bhutan và là vị thần bảo hộ của dân nước này.

Tu viện Paro Taktsang xây dựng giữa lưng chừng núi

6. Tu viện Taung Kalat (Myanma)

Tu viện Taung Kalat của Myanmar là một công trình kiến trúc tuyệt đẹp nhưng lại nằm cheo leo lên trên đỉnh núi cao hơn 737m so với khu vực xung quanh. Từ chân núi lên đỉnh du khách phải trèo 777 bậc thang dựng đứng. Tu viện Taung Kalat trên núi Popa còn gắn liền với những truyền thuyết đầy huyền bí về các vị thần. Theo các truyền thuyết xưa thì Taung Kalat và núi Popa cách không xa nơi ở của 37 vị thần Nat.  37 vị thần Nat có vai trò rất quan trọng trong đời sống tâm linh của người Myanmar.

Tu viện Taung Khalat tọa lạc trên đỉnh núi cao

7. Chùa Wat Xieng Thong (Lào)

Chùa Wat Xieng Thong được xây dựng năm 1560 dưới thời vua Setthathirat. Đây được xem là một trong những ngôi chùa cổ nhất của cố đô Luang Prabang, Lào. Chùa Wat Xieng Thong có chánh điện mang phong cách kiến trúc đặc trưng của Luang Prabang cổ với mái lợp ba tầng hạ sâu hướng về mặt đất, bao quanh là những miếu đường nhỏ có cùng một lối kiến trúc. Ngoài ra, chùa còn nổi bật với những bức tranh đa sắc màu về lịch sử Phật giáo và lịch sử dân tộc, được các họa sĩ dùng miếng sành, sứ lắp ghép tỉ mỉ lại với nhau hoặc trực tiếp vẽ lên tường, tạo nên các tác phẩm nghệ thuật độc đáo.

Wat Xieng Thong với mái ngói ấn tượng

8. Đền Man Mo (Hong Kong)

Đền Man Mo, Hong Kong được xây dựng vào năm 1847, nhằm tôn vinh Thần Man và Thần Mo. Thần Man là vị thần của văn chương, mặc áo màu đỏ và trên tay cầm bút thư pháp. Thần Mo là vị thần chiến tranh, mặc áo màu xanh lá cây và trên tay cầm thanh kiếm. Vào bên trong, du khách sẽ ấn tượng với những khoanh nhang khổng lồ được thả từ trên trần nhà xuống, khói nhang luôn ngập tràn trong không gian. Ngoài việc treo những tờ giấy đỏ ghi những điều ước về thi cử, học hành, may mắn trên công danh sự nghiệp, cầu làm hòa, giải quyết mọi tranh chấp với nhau gửi đến các vị thần thì du khách còn có thể lắc ống tre để rút quẻ xem xét về tương lai và những thầy bói của đền sẽ giúp giải quẻ.

Đền Man Mo ấn tượng với những chùm nhang vòng treo cao

9. Chùa Trấn Quốc (Hà Nội - Việt Nam)

Chùa Trấn Quốc được xây dựng vào thế kỉ 6 dưới thời vua Lý Nam Đế (năm 541-547) trên một hòn đảo ở hồ Tây Hà Nội. Lúc đầu chùa có tên là chùa Khai Quốc. Ấn tượng nổi bật nhất trong không gian chùa là tòa Bảo Tháp lục độ đài sen cao 15m, có 11 tầng, tôn trí 66 pho tượng đức Phật A Di Đà. Trên đỉnh tháp là tháp sen “Cửu phẩm Liên hoa” tạc bằng đá. Chùa Trấn Quốc là ngôi chùa cổ nhất của thủ đô Hà Nội.

Chùa Trấn Quốc với tòa tháp sen soi bóng dưới mặt hồ

10. Tu viện Key Gompa (Ấn Độ)

Tu viện Key Gompa tọa lạc trên đỉnh một đỉnh đồi đẹp như tranh vẽ ở độ cao 4.166m so với mực nước biển, gần sông Spiti, trong thung lũng Spiti của tiểu bang Himachal Pradesh, Ấn Độ. Tu viện Key Gompa gần như biệt lập với thế giới văn minh ,là một trong những tu viện lớn nhất và cổ xưa nhất của quận Lahaul và Spiti, bang Himachal Pradesh. Tu viện trông như một pháo đài phòng thủ hơn là một tu viện Phật giáo do thường xuyên bị tàn phá do chiến tranh và thiên tai. Ngày nay, tu viện nổi tiếng là trung tâm đào tạo các Lạt Ma của Phật giáo Tây Tạng.

Tu viện Key Gompa (Ấn Độ) như một pháo đài

11. Chùa Bửu Long (Hồ Chí Minh - Việt Nam)

Chùa Bửu Long nằm tại quận 9, cách trung tâm TP. Hồ Chí Minh chừng 20km, có tên chính thức là thiền viện Tổ Đình Bửu Long. Thành lập vào năm 1942 đến năm 2007, chùa Bửu Long được đầu tư xây dựng, trùng tu, trở thành công trình kiến trúc tiêu biểu cho sự kết hợp hài hòa của văn hóa Thái Lan, Ấn Độ, cùng tinh hoa kiến trúc nhà Nguyễn. Trong chùa có bảo tháp Gotama Cetiya là bảo tháp chính của chùa, đồng thời cũng là bảo tháp lớn nhất Việt Nam hiện nay cùng 4 tháp phụ xung quanh. Tất cả được xây theo kiến trúc cung điện với màu trắng chủ đạo, phối cùng màu vàng rực rỡ ở phần chóp.

Chùa Bửu Long có lỗi kiến trúc độc đáo

12. Đền Mahabodhi (Ấn Độ)

Đền Mahabodhi là một trong những địa điểm linh thiêng nhất của cuộc hành hương Phật giáo, có niên đại hơn 2.000 năm. Phía Tây ngôi đền chính có một cây bồ đề khổng lồ được cho là hậu duệ trực tiếp ở cùng với vị trí của cây bồ đề nơi Đức Phật giác ngộ. Những cánh hoa bằng đá đánh dấu con đường nơi những bông sen được cho là đã nở dưới chân Phật khi ông bước đi và thiền định.

Những du khách hành hương về đền đền Mahabodhi

13. Đền Byodo-In (Haiwai, Mỹ)

Đền Byodo-In nằm trong thung lũng đền thờ Oahu là một bản sao của Đền Byodo-In gốc ở Kyoto. Đền Byodo-In hoàn toàn không theo một giáo phái nào.Ngôi đền chào đón tất cả các du khách thuộc tất cả các đức tin đến cầu nguyện, thiền định hay chỉ đơn giản là để thưởng thức vẻ đẹp. Nổi bật và tạo ấn tượng với du khách nhất là một bức tượng Phật cao 2.75m và một bức tranh gỗ mạ vàng miêu tả Phật A Di Đà. Bên ngoài đền là hồ cá chép koi , công tự nhiên, thiên nga đen, các khu vườn tươi tốt kiểu Nhật, một sảnh thiền định và một chiếc chuông hòa bình nặng 3 tấn có tên Bon-sho (chuông thiêng). Đền mở cửa từ 9 giờ sáng đến 5 giờ chiều hằng ngày. Vé vào cổng là 5 USD đối với người lớn, 3 USD đối với người cao tuổi và 2 USD đối với trẻ em dưới 12 tuổi.

Đền Byodo-In nằm trong thung lũng đền thờ Oahu

14. Đền Angkor Wat (Campuchia)

Angkor Wat là công trình kiến trúc tôn giáo lớn nhất từng được xây dựng. Ban đầu được dành riêng cho Thần Hindu Vishnu, người dân Campuchia đã trao lại ngôi đền bằng sa thạch cho Phật giáo Nguyên thủy gần cuối thế kỷ thứ 12. Trải dài trên diện tích 162 hecta, Angkor từng là nơi được khách hành hương từ khắp nơi trên thế giới ghé thăm. Toàn bộ Angkor Wat được xây bằng đá sa thạch và đá tổ ong, nổi bật và đặc trưng với lối điêu khắc cổ đại. Dù trải qua nhiều thế kỷ, những ngôi đền trong quần thể vẫn gìn giữ được vẻ đẹp và thường xuyên có người đến thờ cúng. Angkor Wat được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới năm 1992.

Đền Angkor Wat được UNESSCO công nhận là di sản văn hóa thế giới

15. Cung điện Gyeongbokgung (Hàn Quốc)

Nằm ẩn mình trong một thiên đường vườn tươi tốt giữa dãy núi Bukansan và các tòa nhà chọc trời bằng kính Seoul, Cung điện Gyeongbokgung từng là nơi hoạt động triều chính của rất nhiều triều đại vương triều Joseon. Nhiều đền,điện, miếu, ao sen và vườn vẫn còn tồn tại đến ngày nay. Ngày nay nơi đây trở thành điểm du lịch thu hút du khách và là phim trường của nhiều bộ phim cổ trang Hàn Quốc.

Cung điện Gyeongbokgung (Hàn Quốc)

16. Chùa Datsan Gunzechoinei

Ở nước Nga có khoảng 1,5 triệu Phật tử. Tại St.Petersburg tọa lạc ngôi chùa Datsan Gunzechoinei, một trong những ngôi chùa nằm ở cực Bắc của thế giới. Ngôi chùa mang nét kiến trúc Tây Tạng như họa tiết bánh xe cầu nguyện kết hợp với cửa sổ kính do kiến trúc sư Nga huyền thoại Nicholas Roerich tạo nên.

Ngôi chùa Datsan Gunzechoinei là một trong những ngôi chùa nằm ở cực Bắc của thế giới

17. Tu viện Gangtey Goemba 

Tu viện Gangtey Goemba (hay Gangtey Monastery) là một trong những trường dạy giáo lý Phật giáo quan trọng ở Bhutan.Tu viện Gangtey Goemba nổi tiếng là nhờ những đàn Hạc cổ đen và làng Gangtey bao bọc xung quanh nó, và cả ngôi làng này đều là một phần không thể không ghé qua khi du khách đến với thung lũng Phobjikha. Nhiều bức tranh mang màu sắc Phật giáo Tây Tạng được vẽ bằng nhiều màu sắc rực rỡ được trang trí trên tường. Từ ngày 08 đến ngày 10 tháng 08 Âm lịch (theo lịch của Bhutan) là mùa lễ hội. Những cánh chim Hạc cổ đen chính là dấu hiệu được người dân yêu quý nhất. Vào ngày cuối cùng của lễ hội, người dân bản địa thường đến đây để cầu phúc cho gia đình và những người họ yêu quý.

Người dân nhảy múa trước cổng tu viện Gangtey Goemba trong mùa lễ hội

18. Tu viện Kopan (Nepal)

Tu viện nằm ở vị trí đắc địa dưới chân dãy Himalaya và được đức Lama Yeshe vĩ đại quá cố thành lập nên vào đầu những năm 1970. Tu viện đeo đuổi sứ mệnh bảo tồn và truyền bá truyền thống và giáo lý Phật giáo hàng trăm năm tuổi, hiện quy tụ hơn 300 nhà sư đang tu tập. Tu viện Kopan cho ghi danh các khóa học thiền định kéo dài ba tháng, học về các giáo lý Phật pháp theo truyền thống mật thừa Tây Tạng. Đối với du khách vãng lai nên viếng thăm tu viện trong khoảng thời gian mở cừa từ 9 giờ sáng đến 5 giờ chiều. Hàng ngày có các buổi pháp thoại vào lúc 10:30 sáng từ thứ hai đến thứ sáu.

Tu viện Kopan ở Nepal

19. Khu phức hợp đền Borobudur (Indonesia)

Khu phức hợp đền Borobudur tọa lạc trên đỉnh một quả đồi, giữa vùng đồng bằng phì nhiêu thuộc miền trung Java, Indonesia. Nơi đây là khu di tích Phật giáo lớn nhất trên thế giới có niên đại từ thế kỷ thứ 9. Kiến trúc Borobudur được trang trí với 3.000 tác phẩm phù điêu chạm khắc nổi, 72 tháp chuông hình mắt cáo và 504 pho tượng Phật. Tất cả bậc thềm từ tầng 1 đến tầng 9 đều được phủ kín bằng những phù điêu, chạm trổ cầu kỳ mô tả cuộc đời của đức Phật Thích Ca, các bồ tát và anh hùng đã giác ngộ Phật pháp. Bên cạnh đó là những nội dung về thiên đàng và về địa ngục.

Tượng Đức Phật nằm trong quần thể khu phức hợp đền Borobudur

20. Chùa Bà Thiên Hậu (Malaysia)

Chùa Bà Thiên Hậu – ngôi chùa lớn nhất của Malaysia. Chùa Bà Thiên Hậu mang đậm dấu ấn trong phong cách kiến trúc truyền thống của người Trung Quốc và là một trong những ngôi chùa mang kiến trúc Trung Hoa lớn nhất Đông Nam Á,khuôn viên của chùa rộng tới 1.67 mẫu. Chùa Thiên Hậu có lẽ ấn tượng nhất vào lúc hoàng hôn trong dịp Tết Nguyên Đán khi hàng ngàn chiếc đèn lồng đỏ được chiếu sáng được kéo ra từ mái hiên của ngôi đền.

Chùa Bà Thiên Hậu được giăng đèn đỏ lung linh