1. Pù Luông ở đâu?

Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông cách TP Thanh Hóa 130km về phía Tây Bắc và cách Hà Nội khoảng 150km. Là một khu vực vùng cao với các cánh rừng nguyên sinh bao quanh, khí hậu ở Pù Luông khá dễ chịu kể cả giữa những ngày hè oi bức. Đường đến Pù Luông dù đi từ hướng Hà Nội hay Thanh Hóa đều rất dễ đi, ngay cả những đoạn đường đèo. 

2. Nên đi Pù Luông vào thời gian nào?

Để có một chuyến đi thoải mái, bạn có thể cân nhắc và sắp xếp khám phá Pù Luông vào những khoảng thời gian sau:

Tháng 4 - 5 khi mùa hè mới bắt đầu, cũng là lúc những thửa ruộng bậc thang đang dịp xanh mướt. Vài năm gần đây, vào tháng 4, Pù Luông còn là nơi tổ chức cuộc thi chạy marathon thu hút đông đảo người tham gia.

Giữa hè cũng là thời điểm đẹp để đi Pù Luông do Pù Luông thuộc vùng núi đá vôi đất thấp, có nhiều rừng rậm nhiệt đới và ít dân cư sinh sống nên không khí và thời tiết ở đây giữa những ngày hè vẫn khá mát mẻ.

Tháng 9-10 là thời điểm Pù Luông bước vào mùa lúa chín, tất cả các khu ruộng bậc thang bên sườn đồi sẽ chuyển sang màu vàng rực rỡ, khiến cho Pù Luông mang một vẻ đẹp trù phú và mơ mộng.

3. Phương tiện di chuyển

Hiện nay chỉ có các tuyến xe limousine đi thẳng tới Pù Luông nên bạn có thể ưu tiên phương tiện này nếu đến Thanh Hóa từ các tỉnh lân cận. Hoặc chọn phương tiện cá nhân, thuận tiện nhất là xe máy phù hợp với đường đi và cũng có thể linh hoạt di chuyển khi tham quan các địa điểm ở Pù Luông.

Nếu xuất phát từ Hà Nội bằng xe khách: Bạn đón xe ở bến Giáp Bát, Nước Ngầm, Mỹ Đình chọn tuyến Hà Nội - Bá Thước - Thanh Hóa với giá vé 120.000đ/người. Xe về đến thị trấn Cành Nàng (Bá Thước, Thanh Hóa), tiếp tục đi xe ôm hoặc taxi giá khoảng 300.000Đ tới Pù Luông hoặc xe ôm khoảng 80.000đ/người. Từ bến xe Giáp Bát và Mỹ Đình có xe của nhà xe Hoàng Phương đi Bá Thước hàng ngày. Ngoài ra, để thuận tiện hơn, bạn có thể chọn đi các xe limousine từ Hà Nội tới thẳng tới Pù Luông với giá vé từ 200.000 - 300.000đ.

Nếu xuất phát từ TP Thanh Hóa: Bạn đi ngược lên phía Tây Bắc, men theo đường mòn Hồ Chí Minh, rẽ phải ở thị trấn Cẩm Thủy, du khách sẽ gặp đường 15C tại thị trấn Cành Nàng, tiếp theo đi khoảng 10km nữa là đến chân núi Pù Luông. 

Nếu từ Sài Gòn: Các bạn có thể lựa chọn bay ra Hà Nội rồi đi theo hướng dẫn phía trên hoặc bay tới cảng hàng không Thọ Xuân ở Thanh Hóa rồi thuê taxi từ đây đi Pù Luông. Từ sân bay cứ theo QL15 các bạn sẽ tới Pù Luông, quãng đường dài khoảng 100km và tùy điều kiện thời tiết có thể mất khoảng 2-3 tiếng.

Nếu từ Mai Châu: có 2 cách là thuê xe ô tô giá khoảng 1 triệu đồng/xe (4-7 chỗ), cách 2 là đi xe shuttle bus đưa đón chỉ áp dụng khi bạn ở Pu Luong Eco Garden giá khoảng 150.000đ/người khởi hành lúc 11h30 trưa đón ở Mai Chau Farm Stay, 38 Bản Lác 2.

Nếu từ Ninh Bình: du khách có thể đi xe limousine tới thẳng Pù Luông hoặc thuê xe ô tô riêng, thời gian đi chỉ 3,5 - 4 tiếng. Giá xe limousine khoảng 350.000đ - 400.000đ, giá thuê xe khoảng: 1,5 triệu đồng cho xe 4 chỗ; 2 triệu đồng cho xe 7 chỗ.

Ở Pù Luông hiện tại chưa phát triển như những khu du lịch khác, nên dịch vụ cho thuê xe hầu như không có. Vì thế bạn nên chạy xe máy đến đây, trải nghiệm chạy xe máy bên những con đường quanh co uốn lượn cũng là một trải nghiệm thú vị.

4. Những địa điểm không thể bỏ qua khi đến Pù Luông

Đỉnh Pù Luông

Trong tiếng Thái, Pù Luông nghĩa là đỉnh của làng. Đỉnh Pù Luông có độ cao trên 1.700m, thách thức “máu” phượt của các bạn trẻ ưa mạo hiểm. Nếu là người ưa thích mạo hiểm, bạn có thể chinh phục đỉnh Pù Luông để chiêm ngưỡng trọn vẹn phong cảnh nên thơ của núi rừng, cánh đồng, thung lũng ở dưới chân núi và tận hưởng cảm giác đứng trên đỉnh cao hùng vĩ.

Son Bá Mười

Nằm ở độ cao khoảng 1.180m, Son Bá Mười là 3 bản vùng cao của xã Lũng Cao. Nơi này cách trung tâm thành phố khoảng 130km về phía Tây Bắc, là thiên đường trong thiên đường ở Pù Luông. Vì nằm ở chốn thâm sơn cùng cốc nên đường tới Son Bá Mười không hề dễ dàng mà phải trải qua khó khăn hiểm trở. Mặc dù vậy, với khung cảnh đẹp như tranh vẽ nên dù tách biệt với thế giới bên ngoài nhưng Son Bá Mười vẫn có sức hút khó cưỡng đối với du khách.

Bản Kho Mường

Kho Mường là thung lũng hoang sơ thuộc vùng đệm Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, nơi người Thái Trắng định cư và sinh sống từ lâu đời. Đến Kho Mường, du khách không chỉ được hòa mình vào thiên nhiên hoang sơ tươi đẹp, hạ mát, đông ấm mà còn có cơ hội giao lưu, trải nghiệm văn hóa truyền thống dân tộc Thái, cùng thưởng thức những món đặc sản ngon nức tiếng của chốn này.

Hang Dơi

Hang Kho Mường hay còn có tên gọi khác là Hang Dơi thuộc vùng lõi của Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông. Sở dĩ người dân gọi nó là Hang Dơi vì nơi đây có nhiều loại dơi cư trú. Hang có tuổi đời khoảng 250 triệu năm và thuộc dạng karst trong dãy núi đá vôi với nhiều nhũ đá to, cửa hang rộng. Đường vào Hang Dơi khá khó khăn với dốc trơn trượt, có đoạn lại đá lô nhô. Thế nhưng thành quả sẽ khiến bạn phải trầm trồ khi được chiêm ngưỡng tận mắt hang đá nguyên sơ với những khối đá to nhỏ xen kẽ, tiếng nước tí tách rơi cùng ánh nắng chiếu xuyên thẳng vào hang tạo nên khung cảnh kỳ bí.

Chợ phiên Phố Đoàn

Khi đến du lịch Pù Luông, du khách không nên bỏ qua cơ hội tham gia chợ phiên Phố Đoàn được diễn ra vào duy nhất sáng thứ 5 và chủ nhật hàng tuần. Đây là khu chợ giao thương không chỉ các mặt hàng còn là nơi gặp gỡ, giao lưu văn hóa của đồng bào các dân tộc: Kinh, Thái, Mường,… Các mặt hàng ở đây chủ yếu là tự cung tự cấp và khi đem bán, người dân còn có thể dùng các mặt hàng có giá trị tương đương để đổi lấy thứ mình muốn. Một số mặt hàng phổ biến ở chợ gồm có thực phẩm như trái cây tươi, rau rừng, cải xoong, hạt cọ, rượu cần, côn trùng, gạo nếp, ngô hay các loại quần áo thổ cẩm, đồ kim khí... Điều hấp dẫn du khách ở phiên chợ Phố Đoàn có lẽ là khung cảnh tấp nập, kẻ buôn người bán rôm rả với cùng nhiều trang phục dân tộc sắc màu bắt màu. 

Bản Hiêu

Là một bản người Thái nằm bên bờ suối Hiêu bắt nguồn từ trên đỉnh Pù Luông, Bản Hiêu gồm hơn trăm nóc nhà nằm rải rác dọc theo hai bên bờ suối. Cứ mỗi khi có một ghềnh thác đẹp, những nóc nhà sàn lại dày hơn tạo nên một khung cảnh suối thác – nhà sàn đẹp như tranh thủy mặc.

Thác Hiêu

Thác Hiêu thuộc địa phận Làng Hiêu thuộc xã Cổ Lũng, huyện Bá Thước nằm trong vùng lõi khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông. Đây là điểm đến yêu thích của dân phượt và các du khách nước ngoài ưa du lịch khám phá trong vài năm nay. Nguồn nước từ thác Hiêu chảy ra chứa nhiều chất đá vôi, tạo nên dòng nước đặc biệt trong xanh. Những khi trời mưa to, dòng nước ấy lại có màu trắng xóa của bột đá vôi. Ngay phía ngoài chân thác còn có một “hồ bơi” tự nhiên. Sau một hồi lội thác trở về, du khách có thể ra đây tắm và hòa mình vào dòng nước suối mát lạnh giữa thiên nhiên. Mực nước ở đây chỉ hơn một met, phía dưới là cát nên khá an toàn.

5. Nghỉ dưỡng tại Pù Luông

Pù Luông không có khách sạn, lưu trú chủ yếu ở đây là homestay ở các bản Mường Kho, Bản Nủa, Bản Kịt... Những homestay này có phòng ngủ tập thể, giá khoảng 50.000Đ/người/đêm, các homestay ở Pù Luông đều cung cấp dịch vụ ăn uống cho du khách.

5.1 Resort

Gần đây ở Pù Luông đã có 2 khu resort được xây dựng để đáp ứng nhu cầu nghỉ dưỡng là Pu Luong Retreat và Bản Hiêu Garden Logde, 2 khu nghỉ dưỡng này có dịch vụ lưu trú chuyên nghiệp nên chất lượng được đánh giá cao, tuy nhiên nghỉ ở 2 khu resort này thì giá khá cao khoảng từ 1.000.000 - 2.000.000Đ cho 1 phòng 1 đêm.

Puluong Retreat

Tọa lạc ở khu vực khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, Puluong Retreat cung cấp chỗ nghỉ thanh bình giữa khung cảnh cây xanh tươi tốt và thiên nhiên. Nơi nghỉ này có hồ bơi vô cực ngoài trời, nhà hàng và khu vườn với các khối đá tạo cảnh. Du khách có thể ngắm nhìn các ngọn núi và ruộng lúa từ nơi nghỉ này.

Ban Hieu Garden Lodge

Ban Hieu Garden Lodge nằm tại Bản Hiêu thuộc khu vực khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông. Du khách có thể đạp xe để khám phá khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, tắm suối Hiêu, khám phá các làng bản của người thái, chiêm ngưỡng ruộng bậc thang lúa chín vàng, câu cá và tham gia các hoạt động dã ngoại...

Puluong Home

Nằm ở khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, Puluong Home có nhà hàng, lễ tân 24 giờ, quầy bar, khu vườn, tiện nghi BBQ, sân hiên tắm nắng và tầm nhìn ra hồ nước. Du khách có thể truy cập Wi-Fi miễn phí trong toàn bộ khuôn viên.

5.2 Homestay cung cấp chỗ nghỉ trong phòng ngủ tập thể

Bản Kho Mường: Nhà Bác Nêch, Nhà Anh Nam, Nhà Thanh Tuấn.

Bản Nủa: Nhà Anh Hoàng, nhà Anh Minh.

Bản Kịt: Nhà Anh Thao.

Ngoài ra bạn còn có lựa chọn khác là lưu trú ở khu vực Mai Châu, ở Mai Châu có nhiều khách sạn và resort cho bạn nghỉ, từ Mai Châu bạn có thể đi xe máy hoặc đi ô tô vào trong Pù Luông để tham quan rồi quay lại Mai Châu nghỉ ngơi.

6. Những món ngon nhất định phải thử ở Pù Luông

Đến Pù Luông, việc tìm được một quán ăn bên ngoài không hề dễ dàng bởi các món ăn ngon đa phần được phục vụ ngay tại homestay. Bạn có thể đặt những đặc sản mang đậm hương vị núi rừng ngay tại nơi lưu trú với giá khoảng 80.000 đồng/suất trở lên. Có bốn món ăn đặc sắc nhất tại Pù Luông bạn nhất định phải thử là món canh đắng, gà thả đồi, vịt thả suối và rượu cần cay nồng.

Món canh đắng

Canh đắng ở Pù Luông được chế biến từ một loại lá đắng trên rừng, thường được nấu cùng lòng và tiết gà. Vị canh đắng ngắt và sẽ rất khó ăn đối với những người lần đầu thử. Tuy nhiên, sau khi vị đắng qua đi, đọng lại nơi đầu lưỡi sẽ là vị ngọt thanh rất mát và lạ miệng. Món canh đắng được xem là đặc sản của xứ Thanh nói chung và Pù Luông nói riêng.

Gà thả đồi, vịt thả suối

Gà được người dân nuôi thả tự nhiên, chạy rông và ăn thóc nên thịt gà ở Pù Luông sẽ rất thơm và ngọt. Gà loại này đem luộc rồi ăn lúc còn nóng, chấm cùng các loại gia vị của người dân địa phương thì ngon tuyệt vời. Ngoài ra, cùng với cách tẩm ướp các gia vị truyền thống của người Thái, món gà nướng sẽ để lại những ấn tượng cho bất kỳ bạn nào đến Pù Luông.

Cơm lam, thịt heo quay

Đây cũng là một món mà du khách nhất định nên thử khi đến Pù Luông. Heo được nuôi ở bản có thịt chắc và thơm. Người ta chọn loại ba chỉ đem đi thái miếng hình vuông vừa ăn rồi ướp gia vị,quấn lá bưởi bên ngoài và kẹp vào thanh tre nướng trên bếp than hồng. Bếp không nên quá nóng mà duy trì nhiệt vừa đủ để thịt chín đều từ ngoài vào trong. Mùi thịt thơm phức quyện với hương lá bưởi phảng phất khiến bạn bị hấp dẫn ngay lập tức. Hương vị ngậy ngậy của thịt ba chỉ nướng hòa quyện cùng vị bùi bùi của muối vừng và cơm lam thơm mùi tre nứa tạo nên hương vị đậm đà chất núi rừng khiến thực khách ấn tượng.

Vịt Cổ Lũng

Điểm hấp dẫn của giống vịt này là xương nhỏ, thịt chắc, nạc. Vịt ở đây được nuôi thả trên các khe suối, kiếm ăn tự nhiên trong nguồn nước chảy từ núi đá, nên thịt có vị thơm ngon nức tiếng gần xa. Vịt thường được nướng bằng than, giá khoảng 450.000 đồng một con đủ cho 3-4 người ăn.

Món rượu cần

Là một đặc sản khác ở Pù Luông, rượu Được làm từ men sắn và nước suối, có vị cay nồng rất đậm đà. Trong mỗi bữa cơm, chủ nhà sẽ dùng rượu để tiếp khách, và nếu bạn được mời dùng loại rượu này khi đến đây hãy cảm thấy vui bởi chủ nhà rất quý bạn đấy.

7. Lưu ý khi tới Pù Luông

Theo dõi tình hình thời tiết và lên lịch để đi Pù Luông vào những ngày nắng đẹp, khô ráo, không nên đến Pù Luông vào những ngày có mưa vì đường xá sẽ rất lầy lội, khó di chuyển.

Nên chọn những loại giày thể thao, nhẹ, chắc chân, ma sát và thấm hút tốt để dễ di chuyển. Mặc loại quần áo thoải mái, gọn gàng, thấm hút tốt, không nên mặc quần áo quá ngắn vì về đêm có thể hơi lạnh và có muỗi.

Luôn mang theo người các loại thuốc: say xe, đau đầu, cảm sốt; kem chống nắng và thuốc chống côn trùng.

Chủ động mang theo một số đồ ăn vặt như: bánh ngọt, sữa hộp, nước lọc... nếu trekking.

Nếu di chuyển bằng xe máy hãy nhớ luôn đổ đầy bình xăng vì các điểm tham quan ở đây cách khá xa nhau nên sẽ mất kha khá thời gian.

Vì là vùng núi nên trời tối khá nhanh, khoảng 5h30 chiều là đã sập tối, đường rừng núi lại khó di chuyển và cũng không có nhiều đèn đường như thành phố nên bạn lưu ý về lại điểm nghỉ đêm sớm để đảm bảo an toàn.