Ẩm thực Cao Bằng, một phần không thể thiếu trong hành trình khám phá mảnh đất địa đầu Tổ quốc, nổi bật với sự đa dạng và phong phú. Mỗi món ăn đều mang đậm dấu ấn của núi rừng, kết hợp tinh hoa ẩm thực của các dân tộc Tày, Nùng, Dao, Mông,... Nhờ điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng đặc biệt, người dân Cao Bằng đã sáng tạo nên những món ăn từ nguyên liệu thiên nhiên sẵn có, khiến bất kỳ ai thưởng thức cũng đều ấn tượng và nhớ mãi.

Khám phá ẩm thực Cao Bằng là dịp để du khách trải nghiệm sự giao thoa văn hóa ẩm thực độc đáo của vùng đất này. Những món ăn như bánh cuốn Cao Bằng, phở chua, lẩu gà đen, lạp sườn hun khói đều mang hương vị riêng biệt, tạo nên một bức tranh ẩm thực phong phú và hấp dẫn. Điều này không chỉ thu hút du khách trong nước mà còn làm say lòng cả những du khách quốc tế khi đến với Cao Bằng.

Ẩm thực Cao Bằng không chỉ là những món ăn ngon mà còn chứa đựng cả tâm hồn và văn hóa của người dân nơi đây. Từ những nguyên liệu tươi ngon của núi rừng, qua bàn tay khéo léo và bí quyết nấu nướng truyền thống, các món ăn Cao Bằng trở nên đặc biệt và khó quên. Du khách đến Cao Bằng sẽ không chỉ được chiêm ngưỡng phong cảnh thiên nhiên hùng vĩ mà còn được thưởng thức những món ăn đậm chất núi rừng, để lại ấn tượng sâu sắc và kỷ niệm khó phai.

1. Vịt quay 7 vị

Vịt quay 7 vị Cao Bằng là một trong những đặc sản độc đáo của vùng đất này, nổi tiếng với hương vị thơm ngon và cách chế biến công phu. Vịt quay 7 vị được làm từ vịt cỏ, tẩm ướp bằng bảy loại gia vị đặc trưng, bao gồm các loại thảo mộc và gia vị truyền thống, tạo nên mùi hương hấp dẫn và vị ngon khó cưỡng. Sau đó quay trên than hồng cho đến khi da vịt giòn rụm mà thịt bên trong vẫn mềm ngọt và đậm đà.

Khi thưởng thức, thực khách sẽ cảm nhận được sự hòa quyện tinh tế của các gia vị, làm nên một món ăn đậm đà và đặc sắc của ẩm thực Cao Bằng. Món vịt quay 7 vị thường được ăn kèm với các loại rau sống và bánh tráng, chấm cùng nước mắm pha chế riêng biệt. Hương vị thơm ngon của vịt quay kết hợp với các món ăn kèm tạo nên một trải nghiệm ẩm thực khó quên.

2. Bánh Coóng Phù

Một trong những món ăn không thể bỏ qua khi đến với Cao Bằng chính là bánh Coóng Phù - "người anh em" của bánh trôi nhưng mang hương vị rất riêng. Tên gọi "Bánh Coóng Phù" xuất phát từ tiếng Tày - Nùng, ngôn ngữ của dân tộc chiếm đa số ở Cao Bằng. ‘’Coóng’’ có nghĩa là "viên", ám chỉ hình dạng tròn của bánh; ‘’Phù’’ mang ý nghĩa "nổi", thể hiện cho việc bánh nổi lên trong nước khi chín. Ngoài ra, một số người còn cho rằng "Coóng Phù" bắt nguồn từ "Coóng Phù Noòng" - tên gọi của một loại cây rừng mọc nhiều ở Cao Bằng. Lá của loại cây này thường được dùng để gói bánh, tạo nên hương vị và màu sắc đặc trưng cho món bánh. 

Bánh được làm từ những nguyên liệu quen thuộc như gạo nếp, đường, đậu phộng, mè và gừng tươi. Tuy nhiên, điểm đặc biệt của món bánh này là không có nhân bánh và được nhuộm nhiều màu sắc bắt mắt từ các nguyên liệu tự nhiên như lá cẩm, quả gấc, lá ngải cứu,... Bánh Coóng Phù thường được ăn nóng cùng với nước gừng hoặc nước đường. Cắn một miếng bánh, du khách sẽ cảm nhận được vị dẻo thơm của gạo nếp, vị ngọt thanh của đường, vị bùi béo của đậu phộng và mè rang, cùng chút cay nồng của gừng tươi. Tất cả hòa quyện tạo nên hương vị khó quên.

3. Bánh cuốn Cao Bằng

Bánh cuốn là món ăn quen thuộc với người dân miền Bắc, nhưng ở Cao Bằng, món ăn này lại mang hương vị và cách thưởng thức độc đáo riêng. Bánh cuốn được làm từ gạo tẻ Đoàn Kết - loại gạo đặc sản của Cao Bằng, cho vị dẻo dai và thơm ngon đặc trưng. Vỏ bánh được tráng thủ công tại chỗ trên những chiếc nồi gang có khuôn lớn, miệng nồi được làm bằng những cật tre già, tạo nên độ mỏng và mềm mịn cho từng chiếc bánh. Nhân bánh có thể là trứng gà, thịt băm, chả giò hay mộc nhĩ, được xào với gia vị vừa ăn, tạo nên hương vị hài hòa và hấp dẫn.

Điểm đặc biệt nhất của bánh cuốn Cao Bằng chính là cách thưởng thức. Thay vì chấm với nước mắm như các vùng miền khác, người Cao Bằng ăn bánh cuốn cùng với một bát nước xương ngọt thanh, ấm nóng. Bánh cuốn được cho vào bát nước xương, tạo nên món ăn "bánh cuốn canh" độc đáo và hấp dẫn.

4. Bánh áp chao

Bánh áp chao là một món ăn truyền thống đặc sắc của vùng Cao Bằng, thường được thưởng thức vào mùa đông. Món bánh này được làm từ bột gạo nếp kết hợp với nhân thịt vịt băm nhỏ, được tẩm ướp gia vị kỹ lưỡng. Bột bánh được nhào nặn thành từng viên nhỏ, sau đó cho nhân vào giữa và đem chiên giòn. Khi chiên, bánh có lớp vỏ ngoài vàng ươm, giòn rụm, trong khi nhân thịt vịt bên trong vẫn mềm mịn và đậm đà hương vị.

Bánh áp chao thường được ăn kèm với nước chấm chua ngọt, được pha chế từ nước mắm, đường, giấm, tỏi và ớt. Một bát bánh áp chao ấm nóng sẽ là lựa chọn tuyệt vời để thưởng thức trong những ngày se lạnh, đem lại cảm giác ấm áp, thú vị.

5. Bánh khảo

Bánh khảo thường được người dân Cao Bằng làm vào dịp Tết Nguyên Đán và các lễ hội. Bánh được làm từ những nguyên liệu đơn giản như gạo nếp, đậu xanh, vừng, mỡ lợn, tạo nên hương vị thơm ngon, béo ngậy và đậm đà.

Quy trình làm bánh khảo khá cầu kỳ, đòi hỏi sự tỉ mỉ và khéo léo. Gạo nếp được vo sạch, rang chín, sau đó xay mịn thành bột. Đậu xanh cũng được rang chín, đãi vỏ và tán nhuyễn. Mỡ lợn được thắng lấy nước trong. Vừng rang chín, giã nhỏ. Tất cả nguyên liệu được trộn đều cùng với đường, gừng, tạo thành khối bột dẻo mịn.

Bánh khảo được nướng trong khuôn hình trụ bằng đất nung hoặc gỗ trên bếp than hồng. Khi bánh chín, có màu vàng nâu đẹp mắt, bốc hương thơm nức mũi. Bánh khảo Cao Bằng thường được cắt thành từng khoanh mỏng, ăn kèm với trà nóng hoặc rượu nếp. Vị ngọt bùi của bánh quyện cùng vị chát nhẹ của trà tạo nên hương vị khó quên.

6/ Bánh trứng kiến

Nhắc đến các loại bánh của Cao Bằng, không thể bỏ qua bánh trứng kiến - một món ăn có hương vị và nguyên liệu rất độc đáo. Món bánh này được làm từ trứng kiến, bột gạo và vỏ ngoài bọc lá vả, và thường xuất hiện nhiều từ tháng 3 đến tháng 5 âm lịch, thời điểm trứng kiến phong phú nhất do điều kiện giao mùa.

Trứng kiến sau khi được thu hoạch sẽ được rửa sạch và xào sơ, sau đó rắc lên lớp bột gạo cán mỏng trên lá vả. Bánh sau đó được hấp chín, tạo nên một món ăn với vị béo ngậy, thơm ngon và đậm đà. Hương vị của trứng kiến bùi bùi, kết hợp với lá vả tạo nên sự khác biệt và lôi cuốn. Đây không chỉ là một món ăn ngon mà còn thể hiện sự tinh tế trong ẩm thực truyền thống của người Tày, làm say lòng du khách khi đến thăm Cao Bằng.

7/ Phở chua Cao Bằng

Khác với phở Hà Nội nóng hổi, phở chua Cao Bằng mang đến trải nghiệm ẩm thực mới mẻ, hấp dẫn du khách. Nguyên liệu làm phở chua gồm có bánh phở mềm dai, gan lợn, thịt ba chỉ, khoai môn, lạc rang, rau thơm và nước sốt chua cay. Bánh phở được làm từ gạo tẻ, tráng mỏng và thái thành sợi nhỏ. Gan lợn và thịt ba chỉ được luộc chín, thái mỏng và tẩm ướp gia vị vừa ăn. Khoai môn được gọt vỏ, thái sợi và chiên vàng giòn. Lạc rang bùi bùi cùng các loại rau thơm như húng quế, tía tô, rau mùi,... tạo nên hương vị hài hòa cho món ăn.

Nước sốt chính là linh hồn của phở chua Cao Bằng, được pha chế từ nước mắm, dấm, đường, tỏi, ớt và các loại gia vị khác, tạo nên vị chua thanh, cay nồng và mặn ngọt hài hòa. Khi ăn, thực khách sẽ trộn đều tất cả nguyên liệu với nước sốt, tạo nên món phở chua đầy màu sắc và hương vị.

8. Thịt bò gác bếp Cao Bằng

Thịt bò gác bếp không chỉ là món ăn ngon mà còn là nét đẹp văn hóa độc đáo của người dân Cao Bằng. Món ăn này thường được chế biến trong những dịp lễ Tết, hội hè hoặc để tiếp khách quý.

Món ăn được làm từ thịt bò tươi ngon, tẩm ướp gia vị đặc trưng của vùng núi rừng Tây Bắc, sau đó hun khói trên bếp củi. Gia vị ướp bò thường bao gồm: muối, gừng, tỏi, ớt, mắc khén, sả,... tạo nên hương vị độc đáo và khó cưỡng. Bò được hun khói trong nhiều giờ, cho đến khi thịt săn chắc, có màu vàng nâu đẹp mắt và dậy mùi thơm nức mũi.

Để thưởng thức bò gác bếp Cao Bằng trọn vẹn, thực khách có thể ăn kèm với các loại rau sống như xôi nếp nương, lá nhíp, rau cải,... và chấm với nước chấm đặc biệt. Nước chấm được pha chế từ nước mắm, ớt, chanh, tỏi, gừng,... tạo nên vị chua cay mặn ngọt hài hòa, giúp kích thích vị giác và tăng thêm hương vị cho món ăn.

9. Thạch đen Cao Bằng

Thạch đen Cao Bằng được biết đến với hương vị thanh mát và nhiều lợi ích cho sức khỏe. Thạch đen còn có tên gọi khác là sương sáo, được làm từ lá cây sương sáo, sau khi nấu chín sẽ đông lại thành thạch mềm mịn. Món ăn này có tác dụng giải nhiệt, thanh lọc cơ thể và thường được dùng làm món tráng miệng hoặc đồ uống giải khát trong những ngày hè oi bức.

Thạch đen Cao Bằng không chỉ hấp dẫn bởi hương vị tự nhiên, mà còn bởi quy trình chế biến thủ công, giữ nguyên giá trị dinh dưỡng từ thiên nhiên. Thông thường, thạch đen thường được ăn cùng nước đường phèn, nước cốt dừa hoặc các loại trái cây tươi, tạo nên một món ăn vừa ngon miệng vừa bổ dưỡng. 

10. Lạp sườn Cao Bằng

Lạp sườn Cao Bằng có hương vị đậm đà và cách chế biến độc đáo. Món ăn này được làm từ thịt thăn, thịt vai hoặc thịt mông, băm nhuyễn và ướp cùng nhiều loại gia vị đặc trưng như lá móc mật và củ gừng núi. Sau khi thịt được tẩm ướp kỹ lưỡng, hỗn hợp này sẽ được nhồi vào lòng heo, tạo nên những chiếc lạp sườn thơm ngon. 

Lạp sườn sẽ được phơi nắng khoảng 3 ngày để thịt săn lại, sau đó được treo lên nóc bếp để hun khói. Quá trình hun khói này giúp lạp sườn có độ săn chắc và hương vị đặc trưng, với mùi thơm quyện của các loại gia vị và gỗ hun. Vị ngon của lạp sườn hun khói là sự hòa quyện giữa độ ngọt tự nhiên của thịt, hương thơm của lá móc mật và gừng, cùng vị khói đặc trưng, tạo nên một món ăn đậm đà và khó quên.

Có nhiều cách để thưởng thức lạp sườn hun khói như ăn kèm với cơm trắng, bún, hoặc dùng làm nguyên liệu trong các món xào, nướng. Một số người thích thái lạp sườn thành những lát mỏng, ăn kèm với rau sống và chấm với tương ớt, tạo nên một món ăn ngon miệng và hấp dẫn. Sự kết hợp này không chỉ làm nổi bật hương vị đặc trưng của lạp sườn mà còn mang lại trải nghiệm ẩm thực đặc sắc cho du khách khi đến với Cao Bằng.

11. Nằm khâu

Đến với Cao Bằng, thưởng thức món nằm khâu sẽ mang lại cho du khách một trải nghiệm ẩm thực độc đáo và khó quên, thể hiện sự phong phú và đa dạng của văn hóa ẩm thực địa phương. Đây là một đặc sản truyền thống của người Tày ở Cao Bằng, thường xuất hiện trong các dịp lễ, tết hoặc những bữa tiệc quan trọng.

Nguyên liệu chính để làm nằm khâu bao gồm thịt ba chỉ, khoai môn, cùng với các gia vị như húng lìu, ngũ vị hương, hành, tỏi và mật ong. Thịt ba chỉ được thái thành miếng vừa ăn, ướp đều với gia vị rồi đem chiên vàng. Khoai môn cũng được thái miếng, chiên sơ qua cho vàng đều. Sau đó, thịt và khoai môn được xếp xen kẽ vào nồi đất, rưới thêm nước gia vị rồi đem hấp cách thủy trong nhiều giờ. Quá trình hấp này giúp cho thịt và khoai môn ngấm đều gia vị, mềm mại và thơm lừng. Nằm khâu có vị béo ngậy của thịt ba chỉ, hòa quyện cùng vị bùi của khoai môn và hương thơm đặc trưng của các loại gia vị. Món ăn này thường được ăn kèm với cơm trắng, làm nổi bật lên sự đậm đà và hài hòa của hương vị. 

12. Miến dong Cao Bằng

Không chỉ là đặc sản được ưa chuộng tại Việt Nam, miến dong Cao Bằng còn được xuất khẩu sang nhiều nước trên thế giới, góp phần quảng bá thương hiệu ẩm thực Việt Nam đến bạn bè quốc tế. Miến dong được làm từ củ dong riềng - loại cây trồng đặc sản của Cao Bằng, với hàm lượng dinh dưỡng cao và an toàn cho sức khỏe.

Củ dong riềng sau khi thu hoạch được gọt vỏ, rửa sạch và xay nhuyễn. Tiếp theo, tinh bột dong riềng được hòa với nước, lọc bỏ cặn và đem phơi trên những giàn phơi cao. Khi tinh bột dong riềng se lại, người dân sẽ đem cắt thành từng sợi nhỏ, tạo thành những sợi miến dai dai, vàng ươm. Miến dong Cao Bằng có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon như: miến lươn, miến gà, miến xào,... Món ăn này được ưa chuộng bởi hương vị thơm ngon, thanh mát và giá trị dinh dưỡng cao. 

13. Hạt dẻ Trùng Khánh

Nổi tiếng với hương vị thơm ngon, bùi ngậy cùng hàm lượng dinh dưỡng cao, hạt dẻ Trùng Khánh đã trở thành món quà quý giá mà du khách dành tặng cho người thân và bạn bè. Hạt dẻ Trùng Khánh được trồng ở vùng núi cao, nơi có khí hậu mát mẻ quanh năm, tạo điều kiện cho cây phát triển tốt nhất. Cây dẻ có thể cao tới 20 - 30 mét, tán rộng và lá xanh quanh năm. Hạt dẻ Trùng Khánh có kích thước to, vỏ dày, màu nâu sẫm, bên trong là lớp vỏ lụa mỏng bao bọc nhân vàng ươm. Khi chín, hạt dẻ có vị ngọt bùi, thơm ngon và bùi ngậy, khác hẳn so với các loại hạt dẻ khác.

Hạt dẻ Trùng Khánh có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon như: luộc, rang, nướng, nấu canh, làm bánh,... Món hạt dẻ luộc chín bóc vỏ, chấm muối tiêu là món ăn vặt khoái khẩu của nhiều người. Hạt dẻ rang trên than hoa có vị thơm bùi, béo ngậy, là món ăn yêu thích trong những ngày se lạnh. Ngoài ra, hạt dẻ còn được dùng để nấu canh, hầm gà, tạo nên hương vị thơm ngon và bổ dưỡng.

Trên đây là 13 món đặc sản thơm ngon khó cưỡng mà những người sành ăn không thể bỏ lỡ khi đi du lịch Cao Bằng. Mỗi món ăn đều mang đến hương vị độc đáo và hấp dẫn, phản ánh sự đa dạng và phong phú của ẩm thực vùng cao. Nhanh tay book phòng trên ứng dụng SmartTravel để có cơ hội nhận nhiều ưu đãi, làm cho chuyến đi tới Cao Bằng của bạn trở nên trọn vẹn và đáng nhớ hơn nhé.