An Giang không chỉ nổi tiếng với những địa điểm du lịch tâm linh linh thiêng như chùa Ông Bắc (Bắc Đế Miếu), chùa Huỳnh Đạo, chùa Phước Thành... mà còn thu hút du khách bởi những lễ hội truyền thống độc đáo, đậm sắc màu văn hóa. Nổi bật nhất phải kể đến Lễ hội vía bà Chúa Xứ Núi Sam, một sự kiện văn hóa tâm linh thu hút đông đảo du khách thập phương về tham dự mỗi năm.

Lễ hội vía bà Chúa Xứ Núi Sam là dịp để người dân địa phương và du khách thể hiện lòng thành kính, biết ơn đối với bà Chúa Xứ - vị thần linh được xem là che chở, bảo vệ cho vùng đất An Giang. Lễ hội diễn ra vào tháng 4 âm lịch hàng năm, kéo dài trong 3 ngày với nhiều hoạt động sôi nổi, náo nhiệt như: rước kiệu Bà Chúa Xứ, thi cỗ, thi hoa đăng, hò ba câu, hát bội...

Đặc biệt, nét đẹp văn hóa này còn là dịp để các dân tộc thiểu số ở An Giang như Kinh, Khmer, Hoa, Chăm quy tụ về đây, cùng nhau chia sẻ bản sắc văn hóa độc đáo của dân tộc mình. Du khách đến với lễ hội sẽ được hòa mình vào không khí náo nhiệt, tưng bừng và thưởng thức những món ăn đặc sản của địa phương, tìm hiểu về văn hóa phong tục tập quán của các dân tộc thiểu số.

Lễ hội vía bà Chúa Xứ Núi Sam không chỉ là một sự kiện văn hóa tâm linh quan trọng, mà còn là điểm nhấn thu hút du khách đến với An Giang. Lễ hội là sự kết hợp hài hòa giữa nét đẹp truyền thống và hiện đại, tạo nên một bức tranh văn hóa đa sắc màu, ấn tượng và khó phai trong lòng du khách.

Lễ hội vía bà Chúa Xứ Núi Sam: Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại

Trên mảnh đất An Giang hiền hòa, Lễ hội vía bà Chúa Xứ Núi Sam từ lâu đã trở thành điểm đến tâm linh thu hút đông đảo du khách thập phương. Nét đẹp văn hóa này không chỉ là niềm tự hào của người dân địa phương, mà còn là niềm tự hào của cả dân tộc Việt Nam và được UNESCO vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Hành trình khai mở và những giá trị trường tồn

Lễ hội vía bà Chúa Xứ Núi Sam gắn liền với giai đoạn lịch sử người Việt đến vùng đất An Giang. Trải qua bao thăng trầm, lễ hội vẫn được gìn giữ qua nhiều thế hệ, thể hiện bản sắc và sự kế thừa của cộng đồng người Kinh trong tiến trình giao lưu văn hóa, chính trị, kinh tế với người Hoa, Khmer, Chăm.

Hơn thế nữa, lễ hội còn góp phần gắn kết đời sống tinh thần của người dân Châu Đốc, lưu giữ những giá trị lịch sử của cha ông trong hành trình khai mở vùng đất phía Tây Nam Tổ quốc.

Truyền thuyết về bà Chúa Xứ Núi Sam

Theo truyền thuyết, vào thời kỳ quân Xiêm xâm chiếm nước ta (1820 – 1825), họ phát hiện một pho tượng đá lớn trên đỉnh núi Sam. Tuy nhiên, khi cố gắng khiêng tượng xuống núi, họ gặp nhiều khó khăn và không thể di chuyển được.

Một thời gian sau, tượng Bà hiện về trong giấc mơ của nhiều người trong làng, tự xưng là Bà Chúa Xứ. Bà dặn dò dân làng lập miếu thờ và hứa sẽ bảo vệ họ khỏi giặc xâm lược, mang lại mưa thuận gió hòa.

Nghe theo lời Bà, dân làng hợp sức khiêng tượng xuống núi. Tuy nhiên, ngay cả những thanh niên lực lưỡng nhất cũng không thể di chuyển được. Lúc ấy, một cô gái tự xưng là Chúa Xứ Thánh Mẫu đã xuất hiện và chỉ dẫn rằng chỉ cần 9 cô gái đồng trinh khiêng tượng. Quả nhiên, sau đó 9 cô gái đồng trinh đã có thể di chuyển Bà một cách dễ dàng.

Xuống đến chân núi, tượng Bà bỗng trở nên nặng trĩu và không thể di chuyển tiếp được. Từ đó, người dân địa phương tin rằng đây chính là vị trí mà Bà Chúa chọn để ngự, và họ đã lập miếu thờ tại đây.

Lễ hội vía bà Chúa Xứ Núi Sam ngày nay

Lễ hội vía bà Chúa Xứ Núi Sam diễn ra vào tháng 4 âm lịch hàng năm, thu hút đông đảo du khách đến tham dự. Lễ hội bao gồm nhiều nghi lễ trang trọng như rước kiệu Bà, tế Bà, thi cỗ, thi hoa đăng... Mang đậm màu sắc văn hóa dân gian, lễ hội là dịp để người dân địa phương bày tỏ lòng thành kính đối với Bà Chúa Xứ, cầu mong bình an, may mắn cho bản thân và gia đình.

Thời gian và địa điểm diễn ra lễ hội bà Chúa Xứ Núi Sam

Thời gian diễn ra lễ hội bà Chúa Xứ Núi Sam 

Lễ hội diễn ra từ ngày 23/04 đến 27/04 âm lịch mỗi năm. Năm 2024, lễ hội sẽ diễn ra vào ngày 30/05 đến 31/05 dương lịch.

Bên cạnh đó, lễ hội bà Chúa Xứ Núi Sam sẽ diễn ra ở miếu Bà Chúa Xứ Núi Sam, xã Vĩnh Thành Trung, thành phố Châu Đốc, tỉnh An Giang.

Địa điểm miếu Bà Chúa Xứ Núi Sam

Miếu Bà Chúa Xứ Núi Sam là một di tích lịch sử văn hóa và tâm linh quan trọng của tỉnh An Giang, được xem là che chở, bảo vệ cho vùng đất An Giang. Kiến trúc của địa điểm tâm linh này độc đáo, mang đậm dấu ấn văn hóa Khmer.

Miếu thu hút đông đảo du khách đến tham dự mỗi năm, đặc biệt là vào dịp lễ hội vía bà Chúa Xứ.

Lễ hội vía bà Chúa Xứ Núi Sam có gì đặc sắc?

Hành trình tâm linh thiêng liêng: Phần Lễ

Lễ phục hiện rước tượng Bà xuống miếu thờ

Mở đầu cho chuỗi nghi lễ trang trọng là Lễ phục hiện rước tượng Bà xuống miếu thờ. Tượng Bà sẽ được rước từ bệ đá sa thạch trên đỉnh núi Sam về miếu Bà, thể hiện lòng thành kính và biết ơn đối với vị thần linh che chở cho vùng đất An Giang. Nghi thức diễn ra vào ngày 22/4 âm lịch, thu hút đông đảo người dân và du khách tham gia.

Lễ Tắm Bà

Vào đêm 23 rạng sáng 24/4 diễn ra Lễ Tắm Bà, một nghi thức tâm linh thiêng liêng và kín đáo. 9 người phụ nữ đồng trinh được chọn để thực hiện nghi lễ tắm tượng Bà, cầu mong sự bình an, may mắn cho bản thân và gia đình.

Nước tắm Bà sau đó sẽ được chia cho người dân tham dự, được xem như bùa hộ mệnh mang lại sức khỏe và may mắn.

Lễ Thỉnh sắc thần ông Thoại Ngọc Hầu

Vào 15 giờ ngày 24/4, tại An Giang sẽ diễn ra Lễ Thỉnh sắc thần ông Thoại Ngọc Hầu và 2 vị phu nhân. Nghi thức thể hiện lòng biết ơn đối với công lao của ông Thoại Ngọc Hầu trong việc khai hoang, mở cõi và phát triển vùng đất An Giang.

Lễ thỉnh sắc được thực hiện bởi các bô lão trong làng và Ban quản trị lăng miếu.

Lễ Túc yết và Lễ Xây chầu

Vào đêm 25 rạng sáng 26/4 diễn ra Lễ Túc yết và Lễ Xây chầu. Lễ Túc yết thể hiện lòng thành kính đối với bà Chúa Xứ của người dân An Giang với mong ước cầu mong bà ban cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.

Lễ Xây chầu là nghi thức chuẩn bị cho Lễ Chánh tế, được tổ chức trong không khí trang nghiêm và náo nhiệt.

Lễ Chánh tế và Lễ Hồi sắc

Lễ Chánh tế là nghi lễ quan trọng nhất trong Lễ hội vía bà Chúa Xứ Núi Sam, diễn ra vào ngày 27/4 âm lịch, nhằm thể hiện lòng thành kính và biết ơn đối với bà Chúa Xứ.

Sau khi Lễ Chánh tế kết thúc sẽ diễn ra Lễ Hồi sắc, đưa sắc thần ông Thoại Ngọc Hầu trở về lăng miếu.

Hòa mình vào không khí sôi động: Phần Hội

Tuần lễ văn hóa, thể thao và các hoạt động vui chơi giải trí: Lễ hội được tổ chức với nhiều hoạt động sôi nổi, náo nhiệt như: Tuần lễ văn hóa, thể thao, trò chơi dân gian, trình diễn văn nghệ dân tộc, các hoạt động vui chơi giải trí khác.

Các hoạt động này góp phần tạo nên không khí vui tươi, náo nhiệt cho lễ hội và thu hút đông đảo du khách tham gia.

Trò chơi dân gian

Lễ hội vía bà Chúa Xứ Núi Sam nổi tiếng với các trò chơi dân gian độc đáo như: kéo co, thả diều nghệ thuật, trò chơi vận động liên hoàn, cờ tướng, đẩy gậy, chọi gà, cờ người. Những trò chơi này mang đậm bản sắc văn hóa của người dân An Giang và thu hút đông đảo người dân địa phương và du khách tham gia.

Trình diễn văn nghệ dân tộc

Lễ hội có nhiều chương trình biểu diễn văn nghệ dân tộc đặc sắc như: múa lân sư rồng, múa mâm thao, múa bóng rỗi, múa đĩa chén. Các tiết mục múa mang đậm bản sắc văn hóa của các dân tộc anh em.

Kinh nghiệm, lưu ý khi tham gia Lễ hội vía bà Chúa Xứ Núi Sam

Lễ hội thu hút rất đông người tham dự nên bạn cần lưu ý:

Luôn bảo quản tài sản cá nhân một cách cẩn thận.
Chuẩn bị sẵn đồ ăn, thức uống để tránh bị chặt chém.
Mặc trang phục lịch sự, kín đáo.
Giữ gìn vệ sinh chung và không xả rác bừa bãi.
Tôn trọng văn hóa và phong tục tập quán địa phương.

Hãy đến với An Giang vào dịp lễ hội vía bà Chúa Xứ Núi Sam năm sau để trải nghiệm những điều tuyệt vời này!