Nói đến ẩm thực Lai Châu, người ta thường nghĩ tới các món ăn nổi tiếng như: Thịt gác bếp, xôi tím, măng rừng, lợn cắp nách… Thế nhưng, ở vùng đất này còn xuất hiện một món ăn đặc biệt được ví như đặc sản "trời ban" mà ít người biết tới, đó chính là rêu đá nướng.

Chỉ nghe tên thôi là đã thấy tò mò về món rêu đá nướng này rồi phải không nào? Đây là một món ăn truyền thống của người dân tộc Thái, thường có mặt trên mâm cơm của bất cứ gia đình nào trong những dịp lễ, Tết hay trên các mâm cỗ cưới của nhiều cặp đôi trai gái.

Với công thức chế biến riêng biệt cùng hương vị độc đáo, rêu đá nướng chính là “thức quà” từ thiên nhiên không chỉ bà con Lai Châu yêu thích mà còn "được lòng" cả thực khách gần xa.

Khác với các loại rêu mà chúng ta vẫn nhìn thấy khi mọc ở những nơi có nguồn nước ô nhiễm hay các bức tường cổ. Rêu được sử dụng để nấu món ăn này phải là loại rêu đặc biệt được chọn lọc kỹ càng đảm bảo độ non, xanh tươi và giòn nhất. Người ta thường lấy rêu ở các con suối rừng hoặc chân thác nơi có nguồn nước chảy xiết, trên những mỏm đá to để loài cây này có thể bám vào và phát triển. Tuy nhiên, không phải mùa nào cũng có thể hái được rêu đá bởi chúng chỉ mọc vào khi chớm thu cho đến tháng ba âm lịch thì hết mùa rêu.

Rêu đá được chế biến thành nhiều món ăn truyền thống của đồng bào Thái như: canh rêu, nộm rêu, rêu xào lá tỏi... Nhưng rêu đá nướng vẫn là món ăn thơm ngon đặc biệt nhất và cũng là món ăn thường được người dân Lai Châu chuẩn bị trong bữa cơm để thiết đãi khách phương xa.

Để làm được món rêu ngon đòi hỏi người chế biến phải có sự kiên nhẫn, tỉ mỉ và một chút kinh nghiệm, trước tiên cần sơ chế sạch rêu để loại bỏ cát và các chất bẩn bằng nước, bỏ rêu lên một tảng đá to hoặc thớt rồi dùng chày để đập vài lần cho sạch hẳn. Rêu đá khi đã qua sơ chế sẽ có màu xanh đậm, sờ vào mềm, mát và không còn mùi đặc trưng. Sau đó có thể mang đi tẩm ướp các loại gia vị như: Gừng, sả, ớt bột, hạt dổi, hạt mắc khén... rồi được gói vào lá dong hoặc lá chuối và vùi trong tro nóng, bên trên phủ một lớp than hồng. Khi vùi than cần phủ đều để giữ sao cho rêu chín đều mà không bị cháy. Đợi đến khi lớp lá bên ngoài chuyển thành màu đen thì người ta mới lấy ra rồi bóc từng lớp lá để thưởng thức theo đúng điệu con người nơi đây.

Nhìn vẻ bề ngoài thì món ăn này không hề bắt mắt, thậm chí còn thách thức cả những tín đồ mê ẩm thực. Nhưng khi bỏ qua điều đó mà ngồi xuống thử một miếng thì bạn sẽ phải ngây ngất với hương vị món ăn này mang lại và “ghiền” lúc nào không biết. Mùi thơm của gia vị cùng mùi nồng nồng của rêu đá tạo nên một món ăn rất đỗi Tây Bắc, trông giống như tảo biển, vị đậm đà hơi cay, bên ngoài giòn bên trong mềm ngậy, ăn với cơm nóng hoặc xôi nếp nương thơm dẻo thì ngon tuyệt.

Theo kinh nghiệm dân gian, ăn rêu đá vùi than còn rất tốt cho sức khỏe, giúp cơ thể lưu thông khí huyết, giải độc, giải nhiệt, phục hồi huyết áp và hỗ trợ cải thiện nhiều chứng bệnh mãn tính khác.

Đặc sản nức tiếng Lai Châu - Rêu đá nướng chính là món quà quý của núi rừng. Đến đây bạn sẽ thấy được nét ẩm thực bình dị của người dân vùng cao, để rồi chỉ một lần nếm thử là nhớ mãi hương vị đặc sắc mà không phải nơi nào cũng có được.