Đặc sản nức lòng du khách gần xa

Nói về ẩm thực được nhiều người ưa thích trong năm mới khi đến với miền sơn cước chắc chắn không thể không nhắc tới món thịt trâu gác bếp với hương vị đậm đà, dai dai, cay cay, ngọt ngọt, rất lạ miệng. Món ăn không chỉ làm say lòng du khách trong nước mà đối với những du khách quốc tế đây cũng là một trong những đặc sản Tây Bắc mà nếu đã một lần nếm thử đều nhớ mãi không quên.

Thịt trâu gác bếp Tây Bắc là món ăn truyền thống mang phong cách ẩm thực của dân tộc Thái, Mường ở các tỉnh như: Lào Cai, Lai Châu, Điện Biên, Hòa Bình, Sơn La, Yên Bái. Không chỉ là đặc sản lạ miệng chiêu đãi thực khách phương xa, món ăn còn trở thành quà biếu ý nghĩa tặng người thân, bạn bè dịp lễ Tết.   

Người dân Tây Bắc thường mang thịt trâu gác bếp ra làm món ăn trong bữa cơm mỗi khi nhà có khách. Khi ăn chỉ cần xé nhỏ từng thớ thịt, nhâm nhi từng chút, chấm với chẩm chéo hay một chút tương ớt hoặc mù tạt, đơn giản thế thôi mà làm say lòng biết bao du khách.

Nhiều du khách nước ngoài lần đầu nhìn thấy thịt trâu gác bếp đã đặt câu hỏi “thịt cứng và dai thế này làm sao ăn?”. Nhưng cũng chính vì cách ăn của thịt trâu gác bếp, phải nhâm nhi từng chút một mới cảm nhận được hết vị ngọt của những thớ thịt trâu cắt dài hòa quyện với mùi mắc khén thơm nức mũi, chỉ cần ngửi mùi đã khó cưỡng lại được.

Thịt trâu gác bếp chuẩn vị hương rừng

Trâu gác bếp đã trở thành “truyền thuyết” với vị cay tê từ gia vị đặc trưng miền Tây Bắc, phảng phất mùi khói bếp khiến bất cứ ai cũng phải mê. Các công đoạn chế biến đến khâu bảo quản món ăn này rất cầu kỳ.

Món ăn được chế biến theo bí quyết gia truyền từ đời này qua đời khác, với nguyên liệu chính từ thịt bắp của những chú trâu rừng nuôi thả tự nhiên trên các vùng đồi, núi, nên thịt trâu sẽ rất săn chắc, ăn ngọt thịt và giàu dinh dưỡng. Người làm thường cắt những mảng thịt to, chọn miếng thăn, bắp ở vai, lưng trâu, chia các thớ thịt ra thành từng miếng hình con chì dài khoảng 15 - 20cm và rộng từ 4 - 5cm. Sau đó, tẩm ướp gia vị như: ớt, muối, gừng, nước lá rừng,... đặc biệt không thể thiếu lá mắc khén (hạt tiêu rừng chỉ có tại Tây Bắc) và hạt dổi.

Điều thú vị ở đây, thịt trâu sau khi ướp gia vị khoảng 3 tiếng đồng hồ sẽ được xiên que tre đem gác trên bếp, hun bằng củi cho khô dần để đem lại hương vị đặc trưng riêng cho món ăn. Thường để thịt có vị thơm ngon người dân bản địa sẽ dùng củi bàng tang, bã mía hoặc vỏ quýt hun.

Người dân phải gác miếng thịt lên bếp từ ngày này qua ngày khác, trung bình từ 2 - 3 tháng để bắt khói lửa mỗi khi nấu cơm. Khói ám lâu ngày làm thịt trâu có mùi đặc biệt, mang đậm phong vị núi rừng với hình thức bên ngoài khô, màu nâu thẫm, nhưng phần trong vẫn hồng hào, tươi đỏ, ngọt đậm đà. Quy trình hun khói cũng phải thật kiên trì, nếu nóng vội không tuân theo quy tắc thì thịt có thể bị cứng và hỏng.

Thịt trâu sau khi được sấy khô có thể treo trên gác bếp hoặc đóng túi hút chân không và bỏ ngăn mát tủ lạnh sử dụng trong thời gian ngắn hoặc bỏ ngăn đông nếu chưa sử dụng ngay. Thịt trâu gác bếp có thể trữ được 1 năm. Khi ăn, lấy ra thì hấp cách thủy khoảng 5 - 10 phút là ăn được. Vị ngọt của thịt trâu đậm đà hòa quyện với mùi khói ngai ngái tạo nên sức hấp dẫn cho đặc sản vùng cao Tây Bắc này. Ngoài ra, bạn cũng có thể nướng qua than hoa cho mềm, rồi dùng chày đập thịt cho mềm, xé tơi nhỏ chấm với nước mắm pha chanh, tỏi, ớt, đường, tương ớt hoặc chẩm chéo tuỳ theo sở thích… Món thịt trâu gác bếp rất phù hợp khi thưởng thức cùng bia và rượu trong dịp tụ hội bạn bè, người thân, đặc biệt là trong những ngày lễ, Tết.

Mua thịt trâu gác bếp Tây Bắc ở đâu?

Để có thể tìm mua thịt trâu gác bếp ngon khi du lịch, bạn hãy đến các phiên chợ vùng cao hoặc đi tận vào nhà người dân trong bản làng để mua những cân thịt trâu ngon và chất lượng nhất. Vì hiện nay có nhiều cách chế biến “nhái” thịt trâu mà giá vẫn đắt. Vì thế để bỏ ra một số tiền xứng đáng từ 750 đến 950 nghìn đồng 1 kg để có món ăn ngon thì chúng ta cần biết mua ở đâu, cần xem đâu là thịt trâu gác bếp “xịn”.

Tất cả mọi quy trình chế biến thịt trâu gác bếp đều được làm thủ công, hoàn toàn không có sự can thiệp của bất kể máy móc nào. Từ việc áp dụng quy tắc chăm sóc khi một chú nghé con được sinh ra cho đến khâu chế biến hun khói tất cả đều rất phức tạp, kì công và phải tuân thủ các đúng các quy định “sử sách gia truyền lưu lại”. Hãy thử một lần chứng kiến cách người dân Tây Bắc chế biến ra một miếng thịt trâu gác bếp tỉ mỉ, chi tiết ra sao thì chắc chắn bạn sẽ hiểu được tại sao món ăn này lại trở thành “vua của các loại thịt trâu” nức tiếng gần xa.

Sẽ thật thú vị khi thưởng thức thịt trâu gác bếp trong một ngày se lạnh, uống ngụm rượu ngô thơm nồng và nhấm nháp một vài sợi thịt trâu dai dai, đảm bảo bạn sẽ phải lòng hương vị đậm chất núi rừng của thịt trâu gác bếp và muốn quay lại để thưởng thức thêm nhiều lần nữa.

Bạn có thể tham khảo các địa chỉ mua thịt trâu gác bếp ngon và uy tín làm quà ý nghĩa dành tặng người thân, bạn bè trong dịp Tết đến, xuân về dưới đây.

- Trâu gác bếp Hoa Xuân

Địa chỉ: Bản Lầu, phường Chiềng Lề, thành phố Sơn La, tỉnh Sơn La.

- Viet’s farm (Độc quyền phân phối thịt trâu gác bếp A Páo)

Địa chỉ: Số 26 Đồng Lợi, thị trấn Sapa, tỉnh Lào Cai.

- Lai Châu Food

Địa chỉ: Số 069 Đường Tuệ Tĩnh, phường Đông Phong, thành phố Lai Châu, tỉnh Lai Châu.

- Điện Biên Food

Địa chỉ: Số 679 Võ Nguyên Giáp, thành phố Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên.

- Đặc sản thịt trâu gác bếp Nghĩa Lộ - Yên Bái

Địa chỉ: 364A Điện Biên, thành phố Yên Bái, tỉnh Yên Bái.

- Mai Châu Food

 Địa chỉ: Thị trấn Mai Châu, huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình.

Đặc sản Tây Bắc rất hấp dẫn phải không nào? Nếu có dịp về miền sơn cước để du lịch hay công tác bạn đừng quên thưởng thức món ăn linh hồn của người Thái, Mường nhé.