1. Đôi nét về Phú Thọ - đất tổ Vua Hùng

Phú Thọ thuộc vùng Đông Bắc của Việt Nam và tiếp giáp với các tỉnh Hà Nội, Tuyên Quang, Hòa Bình, Vĩnh Phúc, Sơn La, Yên Bái. Phú Thọ có vị trí chiến lược quan trọng để giao lưu phát triển kinh tế giữa các tỉnh đồng bằng sông Hồng với các tỉnh miền núi phía Bắc cũng như các tỉnh Quảng Tây, Vân Nam của Trung Quốc.

Phú Thọ là đất tổ vua Hùng. Tương truyền tại nơi đây các vua Hùng đã dựng nước nên nhà nước Văn Lang - nhà nước đầu tiên của Việt Nam, với kinh đô là Phong Châu, tức xung quanh thành phố Việt Trì ngày nay.

2. Nên đến Phú Thọ vào thời điểm nào?

Phú Thọ thuộc vùng khí hậu của miền Bắc bao gồm 4 mùa xuân - hạ - thu - đông nên du khách có thể đến đây vào bất cứ thời điểm nào trong năm. Thời điểm thu hút du khách nhất đến Phú Thọ là vào ngày lễ Giỗ Tổ Hùng Vương hằng năm được tổ chức vào 10/3 (âm lịch). Đây là thời điểm nhất để du khách có thể đi trảy hội đền Hùng. Điểm lưu ý là lượng du khách đến đền Hùng - Phú Thọ vô cùng lớn nên bạn cần phải đặt phòng sớm.

Khoảng thời gian từ tháng 4 - 8 hằng năm thích hợp cho du khách khám phá du lịch sinh thái ở đất tổ vua Hùng. Đây cũng là khoảng thời gian miền Bắc chưa bước vào mùa mưa bão, thời tiết oi nóng thích hợp cho du lịch sinh thái. Mùa đông là thời điểm du khách có thể săn mây ở đồi chè Long Cốc hay ngâm mình ở khu du lịch suối nước nóng Thanh Thủy. Đây đều là những trải nghiệm tuyệt vời mà bạn có thể được làm khi du lịch Phú Thọ mùa đông.

3. Những lễ hội lớn ở đất tổ Hùng Vương

Ở Phú Thọ có rất nhiều những lễ hội truyền thống được tiếp nối liên tục cho đến ngày nay như: 

Hội Xoan

• Thời gian: 7 - 10/1 âm lịch.
• Địa điểm: Xã Hương Nha, huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ.
• Đối tượng suy tôn: Xuân Nương (nữ tướng Hai Bà Trưng).

Hội đền Mẹ Âu Cơ

• Thời gian: 7/1 âm lịch.
• Địa điểm: Xã Hiền Lương, huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ.
• Đối tượng suy tôn: Mẹ Âu Cơ.

Hội chọi trâu Phù Ninh

• Thời gian: 12/2 âm lịch.
• Địa điểm: Xã Phù Ninh, huyện Phù Ninh, tỉnh Phú Thọ.
• Đối tượng suy tôn: Vua Hùng và các tướng lĩnh, Thành hoàng làng.

Lễ hội đền Hùng

• Thời gian: 8 - 11/3 âm lịch. Chính hội ngày 10/3 âm lịch.
• Địa điểm: Núi Nghĩa Lĩnh, Xã Hy Cương, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ.
• Đối tượng suy tôn: Các Vua Hùng.

4. Kinh nghiệm di chuyển

Đối với những du khách ở xa như miền Trung hay Nam thì có thể di chuyển đến Hà Nội. Từ Hà Nội bạn có thể đến Phú Thọ bằng nhiều cách khác nhau như xe máy, xe khách, tàu hỏa. 

Trung tâm hành chính, kinh tế chính trị văn hóa giáo dục của Phú Thọ là thành phố Việt Trì. Việt Trì cách trung tâm thủ đô Hà Nội 100km và sân bay quốc tế Nội Bài 50km về phía Tây Bắc vì thế bạn có thể đến Phú Thọ một cách dễ dàng và nhanh chóng. 

- Xe máy

Phượt Phú Thọ bằng xe máy bạn có thể lựa chọn nhiều cung đường khác nhau. Vị trí định vị trên google map khá chính xác nên bạn có thể đi theo hướng dẫn chỉ đường trên ứng dụng này. Bạn cũng có thể lựa chọn một trong 2 cung đường đến Phú Thọ từ Hà Nội:

• Cách 1: Từ Hà Nội – Sơn Tây theo quốc lộ 32 hoặc Hà Nội – Láng Hòa Lạc- Ba Vì – cầu Trung Hà – Thanh Thủy đi cầu Phong Châu thẳng tiến đến đền Hùng.
• Cách 2: Hà Nội – Sơn Tây rẽ phải tại đầu xã Đường Lâm đi cầu Yên Thịnh sang Vĩnh Tường về cầu Việt Trì.

- Xe khách

Đa số các xe khách di chuyển đến Phú Thọ từ Hà Nội đều tập trung tại bến xe Mỹ Đình. Chỉ có số ít xe ở bến Giáp Bát như nhà xe Tuấn Anh, Tiến Nga vào cung giờ cố định. Việc bạn cần làm là tìm nhà xe đến tận địa điểm đến vì mỗi huyện khác nhau sẽ có nhà xe khác nhau. Giá vé dao động từ 80.000 - 120.000Đ/ người.

- Tàu hỏa

Phú Thọ nằm trên hành trình của tuyến đường sắt Hà Nội – Lào Cai, tàu này dừng ở một số ga ở Phú Thọ nhưng trong đó có 2 ga chính là ga Việt Trì và Thị xã Phú Thọ. Từ ga Hà Nội có 2 chuyến tàu có dừng ở ga Việt Trì là tàu YB3 và tàu SP3. Bạn có thể tham khảo giờ chạy chi tiết trên website của tổng cục đường sắt Việt Nam: https://dsvn.vn/.

5. Địa điểm du lịch nổi tiếng ở Phú Thọ

Khu di tích đền Hùng

Khu di tích đền Hùng là điểm du lịch nổi tiếng nhất Phú Thọ được xây dựng vào thế kỷ 15, tương truyền đây là nơi mà người con trưởng của Lạc Long Quân và Âu Cơ lên làm vua lấy hiệu Hùng Vương, đặt tên nước là Văn Lang. Đây là mảnh đất linh thiêng đối với dân tộc Việt Nam gắn với 18 đời vua Hùng dựng nước Văn Lang, đóng đô ở Phong Châu.

Thời điểm thích hợp nhất để đi du lịch Đền Hùng là vào dịp đầu xuân. Lúc này thời tiết tương đối chan hòa, mát mẻ. Đây cũng là thời điểm diễn ra rất nhiều các lễ hội lớn.

- Giá vé của quần thể di tích đền Hùng:

• Vé vào bảo tàng 15.000Đ/người.
• Vé đi xe điện 50.000Đ/người.
• Vé lên các ngôi đền 10.000Đ/người.

Bảo tàng Hùng Vương

Được thiết kế mô phỏng theo kiến trúc nhà sàn Bắc Bộ, Bảo tàng Hùng Vương là sự kết hợp độc đáo giữa kiến trúc hiện đại với kiến trúc truyền thống đặc trưng của văn hóa Đông Sơn với bộ mái hình thuyền dốc 4 phía dán ngói đỏ, xung quanh có hàng cột chống trụ tròn, cao thanh thoát và cầu thang lên đặt ở mặt trước nhà… tạo nên một diện mạo bề thế mà trang nhã nổi bật trong hệ thống kiến trúc đô thị của thành phố Việt Trì.

Lưu ý: Bảo tàng Hùng Vương nằm trên đường Trần Phú, bên bờ hồ công viên Văn Lang – trung tâm của thành phố Việt Trì thuộc phường Gia Cẩm, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ. (khác với bảo tàng Hùng Vương nằm trong khu di tích đền Hùng).

Đền Quốc mẫu Âu Cơ

Đền Mẫu Âu Cơ là nơi thờ Tổ Mẫu của đất nước nằm trong khu di tích Đền Hùng, mang nét thanh bình của một ngôi đến ẩn dưới một gốc đa cổ thụ, bên tả có giếng Loan, bên hữu lại có giếng Phượng, phía trước có núi Giác, còn sau lưng có sông Hồng uốn khúc.

Lễ cúng tế tại Đền Mẫu Âu Cơ diễn ra trong 3 ngày, từ 7- 9/1 âm lịch, chính hội là ngày 7 (gọi là ngày Tiên giáng). Lễ vật dâng lên Mẫu không quá cầu kỳ, đều là cỗ chay, ngũ quả, tiền giấy,... Trong đó có một thứ bánh truyền thống của người Hiền Lương, làm từ bột nếp hảo hạng và mật ong, được nhào kỹ thành hình trụ tròn, rồi cắt thành từng đoạn như đốt tre hấp chín gọi là bánh mật hay bánh chay. 100 cầu bánh ngọt tượng trưng cho lễ vật của 100 người con dâng lên mẹ.

Khu du lịch nước khoáng nóng Thanh Thủy

Suối khoáng nóng Thanh Thủy là cả một vùng rộng lớn thuộc xã La Phù, huyện Thanh Thủy, tỉnh Phú Thọ.Khu vực này có mạch nước khoáng nóng chảy ngầm trong lòng đất, nhiệt độ trung bình của dòng khoáng nóng ở đây từ 45 - 60 độ C. Nguồn khoáng nóng được khai thác từ độ sâu gần 100m, nước chứa nhiều hàm chất vi lượng nên khoáng nóng Thanh Thủy có khả năng phục hồi sức khoẻ, giúp lưu thông máu, đặc biệt rất tốt cho tim mạch.

Khi đến với Thanh Thủy, ngoài việc được ngâm mình trong những bồn nước khoáng nóng tự nhiên từ trong lòng đất, thỏa sức vùng vẫy, bơi lội trong bể bơi có mái che ngoài trời, bạn còn có thể tham gia nhiều dịch vụ thú vị khác như tắm bùn khoáng, massage hương liệu, tắm bể sục khoáng…

Đồi chè Long Cốc

Long Cốc được đánh giá là một trong những đồi chè đẹp nhất Việt Nam, với hàng trăm, hàng ngàn quả đồi nhỏ. Nằm dọc hai bên cung đường uốn lượn là những đồi chè trải dài, xanh mướt nhấp nhô bát ngát nối tiếp nhau đến tận chân trời. Vào thời điểm giao mùa cuối thu đầu đông, vùng đồi chè bao phủ sương mù huyền ảo.

Từ trên đồi chè nhìn xuống, Long Cốc nằm gọn trong thung lũng, lúc ẩn, lúc hiện trong sương mây. Vào những buổi sớm mai, sương và mây lang thang trôi bồng bềnh trên đồi chè, xa xa là những đồi núi chạm mây trời tạo nên bức tranh tựa chốn bồng lai tiên cảnh. Đây cũng là địa điểm săn mây mà nhiều du khách ưa thích.

6. Đến Phú Thọ ở đâu?

Khách sạn ở Phú Thọ

Hotel Mường Thanh

• Địa chỉ: Lô CC17, Quảng trường Hùng Vương, Phú Thọ
• Liên hệ: 0210 3616 666

X2 Vibe Việt Trì Hotel

• Địa chỉ: Hai Bà Trưng, Tiên Cát, Việt Trì, Phú Thọ.
• Liên hệ: 0210 2222 222.

Khách sạn Sài Gòn - Phú Thọ

• Địa chỉ: Ph.Gia Cẩm, Việt Trì, Phú Thọ.
• Liên hệ: 0210 2221 999.

Homestay ở Phú Thọ

Homestay Lâm - Vườn quốc gia Xuân Sơn

• Địa chỉ: Xóm Dù, Tân Sơn, Phú Thọ.
• Liên hệ: 0357 950 555.

Areca Homestay

• Địa chỉ: Bản Dù, Tân Sơn, Phú Thọ.
• Liên hệ: 097 598 2979.

6. Đặc sản Phú Thọ

Cọ ỏm

Phú Thọ là đất trồng cọ có tiếng trên cả nước vì thế những đặc sản từ cọ cũng không hiếm gặp khi đến đây. Ấn tượng nhất là món cọ ỏm. Quả cọ khi chín chuyển dần thành màu nâu đen, cũng là thời điểm người dân thu hoạch. Để làm được cọ ỏm ngon cần có kinh nghiệm và căn thời gian hợp lý, đây là món đặc sản được du khách quan tâm nhất khi đến mùa lễ hội Đền Hùng Phú Thọ.

Bánh tai

Bánh tai (hay bánh hòn) là món bánh truyền thống của người dân địa phương ở Phú Thọ. Được gọi là bánh tai bởi hình dáng giống tai. Bánh được làm từ bột gạo tẻ, với nhân thịt lợn cùng với nhiều nguyên liệu khác nhau. Bánh tai Phú Thọ có màu trắng đục, thơm mùi bột quện trong mùi thịt ngầy ngậy. Ăn từng miếng nhỏ mới cảm nhận hết dư vị của chiếc bánh. 

Rau sắn muối

Rau sắn muối chua là món đặc sản độc đáo ở đất tổ Vua Hùng. Rau sắn để muối chua chỉ dùng lá sắn được trồng ở các bờ rào hoặc bờ ruộng, chứ không lấy lá của cây sắn trồng lấy củ, vì những lá sắn mọc ở bờ bụi rất non và mềm. Du khách có thể thưởng thức nhiều món khác nhau được chế biến từ rau sắn muối như rau sắn nấu cá, nấu chân giò, nấu lạc...

Thịt chó Việt Trì

Phú Thọ còn nổi tiếng khắp 3 miền với món đặc sản thịt chó Việt Trì. Thịt chó được chế biết thành 7 món như nhiều nơi nhưng vẫn có sức hút riêng bởi hương vị đậm đà và cách chế biến món ăn chuyên nghiệp. Có nhiều cách chế biến như: thịt luộc, dồi nướng, lòng hấp, thịt nướng, nhựa mận, xáo măng đi kèm với một số gia vị chính đó là: sả, riềng, mắm tôm, mẻ và không thể thiếu các đồ ăn và rau thơm ăn kèm: bánh đa, lá mơ, húng chó,…

7. Mua gì về làm quà khi du lịch Phú Thọ

Bưởi Đoan Hùng

Bưởi Đoan Hùng - giống bưởi nổi tiếng đất Phú Thọ. Bưởi Đoan Hùng có hương thơm, vị ngọt mát, tan thanh nơi đầu lưỡi. Điểm đặc biệt ở giống bưởi Đoan Hùng là nếu để nơi thoáng mát bạn có thể bảo quản được vài tháng đến nửa năm, khi bổ ra, ăn vẫn ngọt, ngon như thường. Bưởi Đoan Hùng là thức quà mà nhiều du khách thường mua về làm quà khi đến với đất tổ Vua Hùng.

Mỳ gạo Hùng Lô

Ngoài bưởi Đoan Hùng thì mỳ gạo Hùng Lô cũng là đặc sản Phú Thọ được nhiều người chọn mua về làm quà. Mỳ gạo khi nấu lên cho hương vị thơm ngon hơn hẳn các loại mỳ gạo thông thường.

Hồng Hạc Trì

Hồng Hạc Trì vốn dĩ là niềm tự hào của người con quê cha đất tổ. Hồng Hạc Trì đặc biệt khác các loại hồng khác bởi không có hạt, dáng quả thuôn dài, chia làm bốn phần và khi chín có màu vàng tươi, thịt vàng sậm, ăn giòn, ngọt dịu, thơm mát. Hồng hạc là thứ quả độc đáo có một không hai bởi hình dáng vuông vức, chia cạnh rõ bởi thế mâm đội lễ tiến vua thủa xưa xếp được cao có ngọn mà không hề bị xê dịch. Đây là thứ quả đặc sản ở Phú Thọ được nhiều du khách tìm mua khi đến Phú Thọ.