Ẩm thực Sài Gòn trước và sau năm 1975 là hai thời kỳ với những đặc trưng riêng biệt về văn hóa. Trước năm 1975, Sài Gòn được biết đến là trung tâm của ẩm thực miền Nam, với sự đa dạng và phong phú của các món ăn đường phố. Tuy nhiên, sau năm 1975, với sự thay đổi về mặt xã hội và chính trị, cũng như sự ảnh hưởng của văn hóa miền Bắc, ẩm thực Sài Gòn đã trải qua nhiều biến đổi.

Hủ tíu, phá lấu 

Hủ tíu và phá lấu, hai món ăn truyền thống, từng là biểu tượng không thể thiếu của ẩm thực Sài Gòn trước năm 1975. Hủ tíu Sài Gòn được biết đến với sự kết hợp hoàn hảo giữa sợi mỳ mềm mại và nước dùng thơm ngon, tạo nên hương vị đặc trưng không thể nhầm lẫn. Mỗi tô hủ tiếu thường được kèm theo những lát thịt heo, tôm, giò lụa và rau sống tươi ngon, tạo ra một trải nghiệm ẩm thực đậm đà và hấp dẫn. Hủ tisu Sài Gòn trước năm 1975 không chỉ là một món ăn mà còn là một phần không thể thiếu của cuộc sống hàng ngày của người dân Sài Gòn xưa.

Trong khi đó, phá lấu cũng là một món ăn phổ biến, được chế biến từ nội tạng của động vật. Với hương vị đậm đà và thơm ngon, phá lấu thường được ăn kèm với bánh mì hoặc cơm trắng. Mỗi miếng phá lấu thường được thấm đẫm trong nước dùng, tạo ra một trải nghiệm ẩm thực đặc trưng và đầy hấp dẫn. Những quán phá lấu sầm uất trên các con phố Sài Gòn xưa là nơi gặp gỡ và trò chuyện của người dân, tạo nên một phần không thể thiếu của văn hóa ẩm thực đường phố Sài Gòn thời bao cấp.

Phở tàu bay

Phở tàu bay, một biểu tượng không thể thiếu của ẩm thực Sài Gòn trước năm 1975 là một trong những món ăn phổ biến và đặc trưng của thành phố. Hương vị đặc trưng của phở tàu bay thường được tạo ra từ nước dùng thơm ngon, được ninh từ xương gà hoặc xương heo kỹ lưỡng. Mỗi tô phở tàu bay thường đậm đà và cay nồng, ăn kèm với nhiều loại gia vị như tiêu, chanh, ớt và rau sống.

Những quán phở tàu bay truyền thống trước năm 1975 thường có không gian sầm uất và đậm chất Sài Gòn. Buổi sáng, khi mặt trời mới mọc, những người dân thường tập trung về những quán phở này để thưởng thức bữa sáng ngon lành và trò chuyện cùng bạn bè, người thân. Buổi tối, những quán phở tàu bay cũng rất đông khách, khi mà người dân sau một ngày làm việc căng thẳng muốn tìm đến một nơi yên bình để thư giãn và thưởng thức hương vị đặc trưng của phở Sài Gòn.

Mỗi miếng thịt và chả trong tô phở tàu bay đều được chế biến kỹ lưỡng và thấm đẫm hương vị của nước dùng, tạo ra một trải nghiệm ẩm thực không thể thiếu của cuộc sống hàng ngày và văn hóa ẩm thực của người dân Sài Gòn xưa.

Hàng mía ghim 

Trước năm 1975, hàng mía ghim là một hình ảnh thân thuộc và không thể tách rời khỏi cảnh phố Sài Gòn. Hàng mía ghim không chỉ là nơi để thưởng thức đồ uống mát lạnh, mà còn là một phần của cuộc sống đường phố sôi động và bận rộn.

Hàng mía ghim thường được đặt dọc theo các con phố, đặc biệt là ở khu vực trung tâm của thành phố. Các cửa hàng này thường có một bức tường màu xanh lá cây đậm và mái che nhẹ, tạo ra một không gian mát mẻ và thoáng đãng trong cái nắng chói chang của Sài Gòn. Những hàng mía ghim này thường được trang bị nhiều chiếc máy ép mía cổ điển và có thể thấy từ xa nhờ vào âm thanh vang vọng của các bánh răng trong quá trình ép mía.

Mỗi ngày, hàng mía ghim thu hút đông đảo người dân và du khách, đặc biệt là vào các buổi chiều nắng nóng. Không chỉ là một điểm đến để thưởng thức đồ uống, hàng mía ghim còn là nơi mà người dân có thể tạm thời nghỉ ngơi và trò chuyện cùng bạn bè sau một ngày làm việc căng thẳng.

Hàng mía ghim cũng thường được biết đến với việc phục vụ nước mía tươi ngon và mát lạnh, làm từ những cây mía tươi nguyên chất, được bào sạch và ép ngay tại chỗ. Điểm đặc biệt của mía ghim là cách phục vụ, thường là trong những ly thủy tinh đầy đặn đường, kèm theo đá nghiền và một ống hút, tạo ra một trải nghiệm thưởng thức độc đáo và hấp dẫn.

Xe bán mực nướng

Xe bán mực nướng là một phần không thể thiếu của cảnh phố Sài Gòn, tạo nên một hình ảnh sôi động và độc đáo trong không gian đô thị. Những chiếc xe bán mực nướng thường được đặt tại các góc phố hoặc khu vực có nhiều người qua lại, như trung tâm thị trấn hoặc các khu vực chợ truyền thống.

Khi ấy, mỗi xe bán sẽ có thêm một bếp than di động, thường là bằng kim loại hoặc gạch, được đặt trên bánh xe để dễ dàng di chuyển. Một phần quan trọng của việc chế biến mực nướng là quá trình nướng trên lửa than hồng, tạo ra hương vị đặc trưng và hấp dẫn. Người bán thường đặt mực trên cây tre để dễ quay và nướng đều.

Khi mực nướng đã chín và có màu vàng óng, người bán sẽ dùng cọ để thoa một lớp gia vị hỗn hợp gồm dầu mỡ, hành phi, tỏi và ớt, tạo ra một mùi thơm ngào ngạt và hấp dẫn. Một khi mực đã được nướng và chế biến xong, người bán thường đặt chúng trong các hộp hoặc giấy bạc để bảo quản và bày bán cho khách hàng.

Sài Gòn trước và sau năm 1975 có sự khác biệt rõ rệt về văn hóa ẩm thực, tuy nhiên, những biểu tượng của ẩm thực đường phố vẫn là một phần không thể thiếu trong hình ảnh vàng son của thành phố này. Điều này làm cho việc khám phá và tận hưởng ẩm thực đường phố Sài Gòn trở thành một trải nghiệm không thể quên khi du lịch đến đây.