Làng gốm Bát Tràng đã có từ hơn 700 năm trước

Làng gốm Bát Tràng tọa lạc tại xã Bát Tràng, gồm thôn Bát Tràng và Giang Cao, huyện Gia Lâm, cách trung tâm thành phố Hà Nội khoảng 15km. Nơi đây có tuổi đời lên đến 700 năm, lưu giữ nhiều nét đẹp văn hóa lâu đời. 

Đến với Bát Tràng, bạn sẽ có cơ hội mua sắm những đồ gốm sứ chất lượng cao, trải nghiệm tự tay tạo nên từng sản phẩm gốm đậm dấu ấn cá nhân. 

Theo Đại Việt sử ký toàn thư và Dư địa chí của Nguyễn Trãi, làng gốm này có từ thời nhà Lý vào khoảng thế kỷ 14 - 15. Khi đó, nhà Lý đã dời đô từ Hoa Lư về mảnh đất Thăng Long (Hà Nội bây giờ). Trong làng bấy giờ có các dòng họ bao gồm Trần, Vương, Lê, Nguyễn, Phạm tụ hợp lại với nhau để cùng sản xuất đồ gốm vì thấy vùng đất bồi ven sông Hồng màu mỡ rất hợp để phát triển nghề này.

Các sản phẩm gốm ở đây khi xưa vốn rất có tiếng nhờ những kỹ thuật "đắp nổi, men ngà, da rạn", cùng hoa văn như hổ phù ngậm vòng, rồng, mây và loại men tro tự tay người dân làm ra nên mang nét đặc trưng Bát Tràng không nơi nào có. 

Những cách di chuyển phổ biến nhất tới làng gốm Bát Tràng

Du khách có thể lựa chọn nhiều hình thức di chuyển tới làng gốm Bát Tràng như xe bus, xe máy, ô tô cá nhân, đường sông. Tuyến đường tới Bát Tràng chỉ khoảng 15km nên lựa chọn thuận tiện nhất là xe bus và xe máy.

Xe bus và xe máy

Nếu muốn tiết kiệm chi phí, bạn có thể lựa chọn 2 phương tiện di chuyển này. Đối với xe bus, bạn sẽ đi đến bến trung chuyển Long Biên bằng xe tuyến 01 hoặc 02, tiếp tục lên xe số 47 để đến làng gốm Bát Tràng. 

Nếu đi bằng xe máy, bạn di chuyển theo hướng cầu Chương Dương rồi men theo sông Hồng (hướng đi này có nhiều cây xanh nên rất mát). Từ đây, bạn có thể nhìn thấy biển chỉ đường đến làng gốm Bát Tràng 

Di chuyển bằng đường sông 

Một trong những cách di chuyển thú vị bạn không thể bỏ qua chính là trải nghiệm tour du lịch sông Hồng - làng gốm Bát Tràng kết hợp tham quan đền Chử Đồng Tử. Bạn thường sẽ  được đón ở đoạn Long Biên để bắt đầu hành trình khám phá Bát Tràng bằng đường thủy.

Giá vé tham khảo cho trải nghiệm này từ 400.000VNĐ/lượt. 

Những trải nghiệm thú vị khi tham quan làng gốm Bát Tràng

Trải nghiệm tự tay làm gốm

Hầu hết các du khách một khi có cơ hội đến với làng nghề gốm Bát Tràng đều muốn trải nghiệm tự tay nặn ra những tác phẩm của riêng mình. Các nghệ nhân sẽ trực tiếp hướng dẫn từng bước, từ khâu nặn đất sét đến thao tác trên bàn xoay giúp du khách phần nào hiểu được nghề làm gốm và quy trình tạo ra các sản phẩm tinh tế này. 

Sau hoàn thành, các sản phẩm sẽ được đem đi nung đốt trong lò với nhiệt độ cao. Cuối buổi, bạn sẽ được mang những tác phẩm của mình về nhà để lưu giữ làm kỷ niệm. 

Ghé thăm trung tâm tinh hoa làng nghề Việt

Một trong những hoạt động tiếp theo bạn không thể bỏ qua khi đến với làng gốm Bát Tràng chính là ghé thăm trung tâm tinh hoa làng nghề Việt tọa lạc tại thôn 5 xã Bát Tràng. 

Công trình này được bắt đầu xây dựng từ năm 2018, bắt đầu hoạt động từ tháng 6/2021, có diện tích lên đến 3.700m2. Trung tâm tinh hoa làng nghề Việt được xây dựng lấy cảm hứng từ các bàn xoay gốm, 7 xoáy ốc khổng lồ với những mặt cong đa diện và các vật liệu đều là gạch nung, ngói của địa phương. 

Trung tâm tinh hoa làng nghề gốm đem đến cho bạn nhiều trải nghiệm đáng nhớ với 6 tầng trưng bày về các sản phẩm gốm; mua quà lưu niệm; khu vực hội trường - cung đình; Hương Sa Art House - thưởng thức trà đạo và nghệ thuật; khu vực trải nghiệm làm nghệ nhân làm gốm mang đậm dấu ấn cá nhân. 

Mức vé vào cổng tầng 1, 2, 4 và tham quan riêng tầng 3 là 50.000VNĐ/người/lượt; trải nghiệm nặn gốm: người lớn 70.000VNĐ, trẻ em: 50.000VNĐ/người; Hương Art House 40.000VNĐ/người và 100.000VNĐ/bộ dành cho dịch vụ thuê trang phục cổ để chụp ảnh.

Chiêm ngưỡng nhà cổ Vạn Vân và bầu cổ độc đáo

Vi vu đến Bát Tràng, bạn sẽ được chiêm ngưỡng tận mắt công trình cổ cho cùng những sản phẩm gốm lâu đời tại nhà cổ Vạn Vân nằm trong một ngõ nhỏ cạnh chợ gốm Bát Tràng. Ngôi nhà được dựng từ năm 2003, có nhiều gian như: gian đầu tiên có tuổi thọ 200 năm từ Thái Bình; gian thứ hai là một ngôi nhà cổ ở Nam Định được mua lại và đem về ghép ào; còn gian thứ ba là có sẵn từ trước. Ba gian nhà này ghép lại tạo nên không gian trưng bày rộng 400m2.

 

Nơi đây còn là địa điểm trưng bày 300 cổ vật có niên đại từ thế kỷ XV - XIX, ví dụ như điếu bát, điếu voi, bình vôi, củ tỏi, lọ rồng, đĩa, lư hương, các bản dập hoa văn nổi... Bên cạnh đó còn có những sản phẩm gốm hiện đại được trưng bày ở gian trong. 

Nhà cổ Vạn Vân còn bố trí thêm một số đồ vật trang trí như chiếc thuyền, cối xay lúa, chiếc nia bên bức tường gạch cũ, gốc cau, giếng nước, gáo dừa... và cả chõng tre để du khách dừng chân nghỉ ngơi. 

Khu vực lò bầu cổ nằm ở xóm 3 Bát Tràng cũng là địa điểm bạn không nên bỏ qua khi đến nhà cổ Vạn Vân. Tại đây bao gồm 5 bầu nung có tuổi đời lên đến gần 100 năm. Do thay đổi trong cách chế tạo nên lò bầu cổ ngày nay chỉ là nơi để du khách tham quan và lưu giữ những kỷ niệm đáng nhớ.

Mua sắm các sản phẩm gốm chất lượng cao

Làng gốm Bát Tràng sẽ là địa chỉ tin cậy để bạn ghé đến và mua những món đồ gốm xinh xắn về làm quà tặng người thân, bạn bè. Những sản phẩm như đồ thờ cúng, trang trí, cốc chén… đều rất đa dạng về mẫu mã, phong phú về tạo hình và quan trọng là giá thành hợp lý.

Ngoài việc được mua sắm, bạn cũng sẽ có cơ hội để quan sát các nghệ nhận nhào nặn ra những tác phẩm bằng gốm với đôi tay điêu luyện.

Ăn gì khi tham quan làng nghề gốm Bát Tràng?

Khi chiếc bụng đã đói meo, việc đầu tiên bạn phải nghĩ đến là thưởng thức trọn vẹn những món ngon tinh hoa tại làng gốm hàng trăm năm tuổi. Những món ăn thơm ngon phải kể đến như bánh tẻ nóng, bánh sắn nướng, chè hạt ổi hoa sen… và điểm sáng nhất chính là canh măng mực trong mâm cơm Tràng An. Canh măng mực ở đây có một màu vàng ươm, khi nếm cảm nhận rõ vị béo của nước dùng và mực giòn dai và đậm đà của măng. 

Lưu ý khi đến tham quan tại làng gốm Bát Tràng

Để chuyến tham quan được trọn vẹn nhất có thể, bạn đừng quên lưu ngay những lưu ý dưới đây:

Mang theo vật dụng chống nắng/áo khoác: Vì đường đi đến làng gốm Bát Tràng khá bụi và nắng nếu di chuyển vào mùa hè, hoặc vào mùa đông thường lạnh nên bạn cần mang theo áo, găng tay, kem chống nắng, ô nếu đi xe máy hoặc xe bus nhé (bạn sẽ phải đi bộ 1 đoạn vào làng gốm Bát Tràng nếu đi bằng bus).

Trang phục: Bạn nên chuẩn bị những bộ quần áo lịch sự, phù hợp khi tham quan những địa điểm cổ tại làng gốm Bát Tràng. 

Mặc dù thời đại luôn xuất hiện những cái mới, nhưng trong đời sống còn gì tuyệt vời và ý nghĩa hơn việc chúng ta được quan sát, trải nghiệm, tìm hiểu về văn hóa gốm tại làng Bát Tràng.