Huế được biết đến là một miền đất du lịch lớn của Việt Nam, ở đó không chỉ có phong cảnh hữu tình mà còn có một kho tàng ẩm thực phong phú. Nói đến ẩm thực Huế không thể bỏ qua ẩm thực cung đình bởi ngoài giá trị dinh dưỡng, ẩm thực ở đây còn nổi tiếng ở cách trình bày mà không phải nơi nào cũng có. Tuy vậy ít ai biết đến bánh trái cây, một loại bánh có hình thù của nhiều loại quả độc đáo.
Nếu một lần đến Huế bạn sẽ không khỏi ngỡ ngàng bởi một món bánh đặc biệt được các nghệ nhân xứ Huế còn gìn giữ đến ngày nay, đó là món bánh đậu xanh trái cây mà thoạt nhìn tưởng đó là một món đồ trang trí.
Những chiếc bánh đậu xanh như nhìn trái cây thật
Bánh trái cây đậu xanh được gọi là bánh "quý tộc" bởi những nghệ nhân phải tốn rất nhiều công sức để tạo nên chúng. Trước kia, món bánh này chỉ dùng tại các yến tiệc của Vua chúa ở Hoàng Cung, hoặc trong mâm cỗ gia đình quan lại và quý tộc vào các dịp lễ thời xưa. Mang tên bánh đậu xanh trái cây đơn giản vì bánh được làm từ đậu xanh. Sau đó nhào nặn thành những "phiên bản” trái cây thu nhỏ, khiến ai có dịp ngó qua một lần đều khó kìm được xuýt xoa, mê mẩn trước vẻ đẹp tinh tế trong món bánh này.
Với món bánh trái cây đậu xanh, nguyên liệu vô cùng dân dã gồm có: đậu xanh đãi vỏ, bột rau câu cùng một ít rau củ quả tạo màu trang trí… Nguyên liệu tuy đơn giản, dễ kiếm nhưng quá trình làm bánh lại đòi hỏi sự khéo léo, tính sáng tạo của mỗi nghệ nhân. Đậu xanh được chọn lựa kỹ, loại bỏ những hạt sâu. Đậu xanh sau khi được vo và ngâm tách vỏ lụa, đem hấp chín rồi xay nhuyễn. Hòa phần nhân đậu nhuyễn mịn cùng đường cát vào chảo sên đến khi khô đặc. Để tạo màu sắc bắt mắt, mang hương vị trái cây cho bánh; những nghệ nhân tài hoa thời xưa tận dụng một số loại màu có sẵn trong thiên nhiên. Chút hồng tím từ củ dền, sắc cam của cà rốt, xanh cốm từ củ dứa, ánh vàng tươi từ củ nghệ... và vô số cách tạo màu tùy vào cảm hứng sáng tạo hay nguyên liệu sẵn có.
Những chiếc bánh trái cây vô cùng hấp dẫn
Khi nhân đậu xanh quyện thành một khối kết dính, nhiều loại trái khác nhau được tạo hình dưới bàn tay thoăn thoắt, khéo léo bất ngờ của các nghệ nhân. Có nguồn gốc từ xứ Huế mộng mơ, là nơi nổi tiếng với nhiều nhà vườn trĩu quả. Thế nên tạo hình của bánh có: măng cụt, xoài, lựu, khế, đào, ớt… là những loại trái cây rất gần gũi, rất đời thường.
Sau khi bánh được sấy khô từ khoảng 4 - 5 tiếng, xiên tre vào phần cuống của từng loại trái vừa được nặn hình, rồi nhúng qua một lớp rau câu. Công đoạn cuối cùng, dùng cọ tô màu cho bánh giúp chúng trở nên sống động, đầy hấp dẫn. Khi thành phẩm lớp bánh ngoài phải bắt mắt, bóng khỏe để nhìn không khác gì các loại trái cây thật. Quả nhiên, chỉ tận mắt quan sát quá trình làm bánh trái cây, từ bước chuẩn bị đến khâu tạo hình, ta mới thấy được sự tài hoa của những nghệ nhân nơi đây. Hương thơm đậu xanh lan tỏa cùng vị béo ngậy, vỏ đông sương dẻo dai và vị đường ngọt thanh khiến bất cứ ai thưởng thức đều phải xiêu lòng trước những chiếc bánh đậu xanh trái cây tí hon, xinh xắn.
Thành quả của nghệ nhân làm bánh
Vì đặc trưng là làm từ đỗ xanh nấu nên món bánh ẩm, mềm hơn bánh đậu xanh thường rất nhiều. Cũng bởi vậy, bánh tốn nhiều công bảo quản, thường mẻ bánh sau khi hoàn thành chỉ để được chừng 3 – 4 ngày và luôn cần để chỗ thoáng mát. Giống như tò he, bánh đậu xanh trái cây như lưu giữ một phần hồn kí ức tuổi thơ của biết bao thế hệ lớn lên trên mảnh đất Huế.
Du khách đến Huế có thể tìm mua loại bánh này tại chợ Đông Ba, không gian văn hoá Lục Bộ. Mức giá dao động từ 20.000 đồng đến 30.000 đồng. Để rồi khi thưởng thức, bạn sẽ bị mê mẩn bởi những chiếc bánh khoác trên mình hình thù đẹp mắt, màu sắc bóng loáng. Nhấp một miếng trà đắng, cắn một miếng bánh ngon. Rồi từ từ cảm nhận sự tan chảy nhân đậu mềm mịn trên đầu lưỡi, kế đến là độ dai từ rau câu khiến cho ai ai thưởng thức cũng đắm chìm trong vị ngon, ngọt, hương thơm nhẹ nhàng thanh khiết đặc trưng của món bánh truyền thống cung đình Huế thuở nào.
